Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động, Việt Nam ghi dấu ấn mạnh mẽ với thặng dư thương mại đạt 10,18 tỷ USD trong 7 tháng đầu năm 2025, theo số liệu từ Tổng cục Thống kê công bố ngày 6/8/2025. Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa phục hồi ấn tượng, vượt 262,44 tỷ USD, nhờ động lực chính từ khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) và nhóm hàng công nghiệp chế biến. Thành tựu này không chỉ khẳng định sức mạnh kinh tế Việt Nam mà còn củng cố vị thế trên bản đồ thương mại quốc tế.
Xuất Khẩu Tăng Tốc: Động Lực Từ FDI Và Công Nghiệp Chế Biến
Kim Ngạch Xuất Khẩu Tháng 7 Đạt 42,27 Tỷ USD
Tháng 7/2025 chứng kiến sự bứt phá của xuất khẩu Việt Nam, với kim ngạch đạt 42,27 tỷ USD, tăng 6,9% so với tháng trước và tăng mạnh 16% so với cùng kỳ năm 2024. Khu vực FDI đóng góp lớn với 33,32 tỷ USD (tăng 7,9%), trong khi khu vực kinh tế trong nước đạt 8,95 tỷ USD (tăng 3,5%).
Sự tăng trưởng này phản ánh khả năng phục hồi và sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam trên thị trường toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh chuỗi cung ứng dần ổn định sau các thách thức kinh tế.
Tổng Kim Ngạch 7 Tháng Vượt 262 Tỷ USD
Tính chung 7 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 262,44 tỷ USD, tăng 14,8% so với cùng kỳ năm 2024. Khu vực FDI tiếp tục là động lực chính, đóng góp 74,3% tổng kim ngạch với gần 195 tỷ USD (tăng 17,9%). Trong khi đó, khu vực trong nước đạt 67,48 tỷ USD, tăng nhẹ 6,7%, chiếm 25,7% tổng giá trị xuất khẩu.
Có 28 mặt hàng đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD, chiếm 91,7% tổng kim ngạch, với 9 mặt hàng vượt 5 tỷ USD, đóng góp hơn 72% giá trị xuất khẩu. Điều này cho thấy sự đa dạng và sức mạnh của danh mục hàng hóa xuất khẩu Việt Nam.
Cơ Cấu Hàng Hóa: Công Nghiệp Chế Biến Dẫn Đầu
Công Nghiệp Chế Biến: Trụ Cột Của Xuất Khẩu
Nhóm hàng công nghiệp chế biến tiếp tục là trụ cột, đạt kim ngạch 232,37 tỷ USD, chiếm 88,6% tổng giá trị xuất khẩu. Các nhóm hàng khác cũng ghi nhận đóng góp đáng kể:
Điểm nổi bật:
- Nông, lâm sản: 22,4 tỷ USD (8,5%).
- Thủy sản: 6,08 tỷ USD (2,3%).
- Nhiên liệu, khoáng sản: 1,59 tỷ USD (0,6%).
Sự thống trị của hàng công nghiệp chế biến, đặc biệt trong các sản phẩm như điện tử, dệt may và giày dép, khẳng định vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Nhập Khẩu: Tư Liệu Sản Xuất Chiếm Áp Đảo
Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu tháng 7 đạt 40 tỷ USD, tăng 9,1% so với tháng trước và 17,8% so với cùng kỳ 2024. Tính chung 7 tháng, tổng kim ngạch nhập khẩu đạt 252,26 tỷ USD, tăng 17,9%.
Khu vực FDI dẫn dắt nhập khẩu với 168,19 tỷ USD (tăng 23,6%), trong khi khu vực trong nước nhập khẩu 84,07 tỷ USD (tăng 8%). Nhóm hàng tư liệu sản xuất chiếm 93,8%, với máy móc thiết bị (51,7%) và nguyên nhiên vật liệu (42,1%), trong khi hàng tiêu dùng chỉ chiếm 6,2%.
Thị Trường Quốc Tế: Hoa Kỳ Và Trung Quốc Dẫn Đầu
Hoa Kỳ: Thị Trường Xuất Khẩu Chủ Lực
Hoa Kỳ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, với kim ngạch 85,1 tỷ USD, giúp thặng dư thương mại đạt 74,6 tỷ USD, tăng 28,6% so với cùng kỳ. EU đứng thứ hai với thặng dư 22,3 tỷ USD, tiếp theo là Nhật Bản với 1,3 tỷ USD.
Những con số này cho thấy Việt Nam đang tận dụng tốt các hiệp định thương mại tự do (FTA) để củng cố vị thế tại các thị trường lớn.
Trung Quốc: Đối Tác Nhập Khẩu Lớn Nhất
Trung Quốc là nguồn nhập khẩu lớn nhất với kim ngạch 101,5 tỷ USD, dẫn đến nhập siêu 66,5 tỷ USD, tăng 41% so với cùng kỳ. Việt Nam cũng nhập siêu từ Hàn Quốc (17,4 tỷ USD) và ASEAN (8,5 tỷ USD).
Sự chênh lệch giữa xuất siêu và nhập siêu phản ánh sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu từ các thị trường này để phục vụ sản xuất hàng xuất khẩu.
Thặng Dư Thương Mại: Vai Trò Của Khu Vực FDI
Xuất Siêu 10,18 Tỷ USD: Thành Tựu Nổi Bật
Tổng cộng, cán cân thương mại hàng hóa 7 tháng đầu năm 2025 đạt xuất siêu 10,18 tỷ USD, tuy thấp hơn mức 14,63 tỷ USD của cùng kỳ 2024. Khu vực FDI là động lực chính với xuất siêu 26,78 tỷ USD, trong khi khu vực trong nước nhập siêu 16,6 tỷ USD.
Thành tựu này cho thấy vai trò quan trọng của các doanh nghiệp FDI trong việc thúc đẩy xuất khẩu và cân bằng cán cân thương mại.
Phân Tích Vai Trò FDI Và Khu Vực Trong Nước
-
Khu vực FDI đóng góp 74,3% kim ngạch xuất khẩu.
-
Các doanh nghiệp FDI tập trung vào hàng công nghiệp chế biến.
-
Khu vực trong nước tăng trưởng chậm hơn, chỉ đạt 6,7%.
-
Nhập siêu trong nước chủ yếu do nhu cầu nguyên liệu sản xuất.
-
Sự chênh lệch này đòi hỏi chiến lược cân bằng trong tương lai.
Tác Động Và Triển Vọng Tương Lai
Thặng Dư Thương Mại: Động Lực Cho Kinh Tế
Thặng dư thương mại 10,18 tỷ USD là minh chứng cho sức mạnh của nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa và cạnh tranh thương mại. Sự tăng trưởng mạnh mẽ của xuất khẩu, đặc biệt từ khu vực FDI, cho thấy Việt Nam đang tận dụng tốt các cơ hội từ chuỗi cung ứng toàn cầu và các hiệp định thương mại.
Chiến Lược Phát Triển Bền Vững
Để duy trì thặng dư thương mại, Việt Nam cần:
-
Đẩy mạnh giá trị gia tăng: Tăng cường sản xuất hàng hóa có giá trị cao trong nước.
-
Giảm nhập siêu: Đầu tư vào công nghiệp phụ trợ để giảm phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu.
-
Mở rộng thị trường: Tận dụng các FTA để thâm nhập các thị trường mới như châu Phi và Trung Đông.
Kết Luận: Việt Nam Vươn Tầm Thương Mại Toàn Cầu
Thặng dư thương mại 10,18 tỷ USD trong 7 tháng đầu năm 2025 là cột mốc đáng tự hào, khẳng định vị thế của Việt Nam trong thương mại quốc tế. Với sự dẫn dắt của khu vực FDI và nhóm hàng công nghiệp chế biến, Việt Nam không chỉ duy trì tốc độ tăng trưởng xuất khẩu mà còn củng cố vai trò là một trung tâm sản xuất toàn cầu. Để duy trì đà tăng trưởng, Việt Nam cần tiếp tục đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh và xây dựng chiến lược thương mại bền vững, hướng tới một tương lai thịnh vượng hơn.