Theo báo cáo mới nhất từ S&P Global, ngành sản xuất Việt Nam ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ trong tháng 7/2025, với Chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng (PMI) đạt 52,4 điểm, tăng đáng kể từ mức 48,9 điểm của tháng 6. Đây là lần đầu tiên trong ba tháng qua chỉ số PMI vượt ngưỡng 50 điểm, báo hiệu sự cải thiện đáng kể trong sức khỏe của ngành sản xuất. Tuy nhiên, các chuyên gia quốc tế cảnh báo rằng tình trạng khan hiếm nguyên liệu có thể trở thành lực cản đối với đà tăng trưởng trong những tháng tới.
PMI Tăng Mạnh: Động Lực Từ Đơn Hàng Mới
Chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam đạt 52,4 điểm trong tháng 7, tăng hơn 4 điểm so với tháng trước, phản ánh sự cải thiện mạnh mẽ nhất trong điều kiện kinh doanh kể từ tháng 11/2024. Động lực chính đến từ sự phục hồi của số lượng đơn đặt hàng mới, tăng lần đầu tiên trong bốn tháng với tốc độ nhanh nhất kể từ cuối năm 2024. Sự gia tăng này đã thúc đẩy sản lượng ngành sản xuất tăng trưởng trở lại, đồng thời kích thích hoạt động mua sắm nguyên vật liệu.
Ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, nhận định:
“Dữ liệu PMI tháng 7 cho thấy ngành sản xuất Việt Nam đang phục hồi sau những gián đoạn do thông báo về thuế quan của Mỹ trong các tháng gần đây. Mặc dù đơn hàng xuất khẩu tiếp tục giảm, các doanh nghiệp đã tìm kiếm được đơn hàng từ các thị trường khác, giúp tổng số đơn đặt hàng mới tăng trở lại.”
Tác Động Của Thuế Quan Mỹ
Mặc dù ngành sản xuất ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực, thuế quan từ Mỹ tiếp tục gây áp lực lên hoạt động xuất khẩu. Theo khảo sát của S&P Global, số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới giảm liên tục trong chín tháng qua, do ảnh hưởng trực tiếp từ các biện pháp thuế quan. Một số doanh nghiệp tham gia khảo sát nhấn mạnh rằng thuế quan đã hạn chế khả năng mở rộng đơn hàng tại thị trường Mỹ – một trong những thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam.
Tuy nhiên, sự gia tăng đơn hàng nội địa và từ các thị trường khác đã bù đắp phần nào, giúp tổng số đơn đặt hàng mới đạt mức tăng trưởng đáng kể. Điều này cho thấy sự linh hoạt của các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam trong việc điều chỉnh chiến lược kinh doanh trước các thách thức thương mại quốc tế.
Tình Hình Việc Làm Và Sản Lượng
Sản lượng ngành sản xuất tăng mạnh trong tháng 7, nhờ sự phục hồi của đơn đặt hàng mới. Hoạt động mua sắm nguyên vật liệu cũng ghi nhận sự gia tăng, nhằm đáp ứng nhu cầu sản xuất.
Tuy nhiên, việc làm trong ngành vẫn gần như ổn định, với số lượng nhân sự tiếp tục giảm nhẹ do công suất dự phòng tăng sau giai đoạn đơn hàng sụt giảm trước đó.
Đáng chú ý, tốc độ giảm việc làm trong tháng 7 là chậm nhất trong chín tháng, phản ánh nhu cầu nhân sự tăng nhẹ để đáp ứng sản lượng.
Thách Thức Từ Nguồn Cung Nguyên Liệu
Một trong những điểm đáng lo ngại được S&P Global nhấn mạnh là tình trạng khan hiếm nguyên vật liệu, đặc biệt là các nguyên liệu nhập khẩu. Điều này dẫn đến:
-
Thời gian giao hàng của nhà cung cấp bị kéo dài, gây chậm trễ trong chuỗi cung ứng.
-
Tồn kho nguyên vật liệu và thành phẩm giảm, do các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc bổ sung nguồn cung.
-
Chi phí đầu vào tăng mạnh, với tốc độ tăng nhanh nhất kể từ đầu năm 2025. Giá hàng hóa đầu vào tăng liên tục trong hai tháng qua, tạo áp lực lên các nhà sản xuất.
Để bù đắp chi phí, các doanh nghiệp đã điều chỉnh tăng giá bán đầu ra, với tốc độ tăng mạnh nhất trong bảy tháng. Tuy nhiên, mức tăng giá bán vẫn ở mức nhẹ, cho thấy các nhà sản xuất đang thận trọng để duy trì tính cạnh tranh trên thị trường.
Ông Harker cảnh báo:
“Tình trạng khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn nguyên liệu là một đặc điểm nổi bật của kỳ khảo sát lần này. Nếu vấn đề này kéo dài trong những tháng tới, tốc độ tăng trưởng của ngành sản xuất có thể bị hạn chế đáng kể.”
Tâm Lý Kinh Doanh: Lạc Quan Nhưng Thận Trọng
Mặc dù các nhà sản xuất vẫn lạc quan về triển vọng sản lượng trong năm tới, tâm lý kinh doanh đã giảm xuống mức thấp nhất trong ba tháng. Niềm tin này dựa trên kỳ vọng về:
-
Điều kiện kinh tế ổn định hơn.
-
Ra mắt các sản phẩm mới.
-
Sự gia tăng đơn đặt hàng trong tương lai.
Tuy nhiên, những lo ngại về tác động của thuế quan Mỹ và khó khăn trong chuỗi cung ứng đã làm giảm phần nào sự tự tin của các doanh nghiệp. Các nhà sản xuất đang đối mặt với bài toán cân bằng giữa mở rộng sản xuất và quản lý rủi ro từ các yếu tố bên ngoài.
Triển Vọng Và Khuyến Nghị
Kết quả PMI tháng 7 cho thấy ngành sản xuất Việt Nam đang trên đà phục hồi, với các tín hiệu tích cực từ đơn hàng mới và sản lượng. Tuy nhiên, các thách thức liên quan đến thuế quan và nguồn cung nguyên liệu đòi hỏi các doanh nghiệp và cơ quan quản lý cần có những giải pháp kịp thời.
Để duy trì đà tăng trưởng, các chuyên gia khuyến nghị:
-
Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu để giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ.
-
Tăng cường hợp tác với các nhà cung cấp quốc tế để đảm bảo nguồn nguyên liệu ổn định.
-
Ứng dụng công nghệ và tối ưu hóa chuỗi cung ứng nhằm giảm thiểu tác động từ chậm trễ giao hàng.
-
Kiểm soát chi phí để duy trì giá bán cạnh tranh, trong bối cảnh áp lực lạm phát đầu vào gia tăng.
Kết Luận
Ngành sản xuất Việt Nam đã ghi nhận bước tiến đáng kể trong tháng 7/2025, với chỉ số PMI đạt mức cao nhất trong gần một năm. Tuy nhiên, các yếu tố như thuế quan Mỹ và tình trạng khan hiếm nguyên liệu đang đặt ra những thách thức không nhỏ.
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều bất ổn, sự linh hoạt và chủ động của các doanh nghiệp sản xuất sẽ là chìa khóa để duy trì đà tăng trưởng và củng cố vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
