Thị trường chứng khoán Việt Nam đang chứng kiến sự trở lại ấn tượng của dòng vốn ngoại trong nửa đầu tháng 7/2025, với giá trị mua ròng gần 11.500 tỷ đồng trên sàn HOSE, mức cao nhất kể từ giai đoạn khủng hoảng cuối năm 2022. Sự hào hứng này, được thúc đẩy bởi kỳ vọng nâng hạng thị trường, đồng USD suy yếu và triển vọng kinh tế tích cực, đang làm dấy lên câu hỏi: Liệu kỷ nguyên bán ròng của khối ngoại đã kết thúc, hay đây chỉ là một đợt sóng ngắn hạn?
Dòng Tiền Ngoại Quay Lại: Tín Hiệu Đột Phá
Trong 13 ngày đầu tháng 7/2025, nhà đầu tư nước ngoài đã mua ròng mạnh mẽ, đạt giá trị 11.500 tỷ đồng trên sàn HOSE, theo thống kê từ Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE). Đây là một sự kiện đáng chú ý, đặc biệt khi đặt trong bối cảnh khối ngoại liên tục rút ròng hàng chục nghìn tỷ đồng trong những năm gần đây, với đỉnh điểm là 25.940 tỷ đồng (tương đương hơn 1 tỷ USD) trong quý I/2025. Riêng tháng 4/2025, khối ngoại đã bán ròng 13.400 tỷ đồng, khiến giá trị mua ròng gần đây chỉ mới bù đắp phần nào lượng vốn đã rút trước đó.
Sự trở lại của dòng vốn ngoại đã góp phần nâng cao tâm lý thị trường. Thanh khoản giao dịch bình quân hàng ngày trên sàn HOSE trong tháng 7 (tính đến 11/7) đạt 27.700 tỷ đồng, tăng đáng kể so với các tháng trước. Chỉ số VN-Index cũng ghi nhận mức tăng gần 6% trong cùng giai đoạn, vượt mốc 1.400 điểm, phản ánh sự lan tỏa của tâm lý tích cực.
Các Yếu Tố Thúc Đẩy Dòng Vốn Ngoại
1. Đồng USD Suy Yếu và Chỉ Số DXY Giảm Mạnh
Một trong những yếu tố chính lý giải sự trở lại của dòng vốn ngoại là sự suy yếu của đồng USD trên thị trường quốc tế. Chỉ số US Dollar Index (DXY), thước đo sức mạnh của USD so với rổ sáu đồng tiền chủ chốt, đã giảm mạnh từ mức 108,49 xuống còn 97,95 trong năm 2025, tính đến ngày 14/7.
Sự suy yếu này, được thúc đẩy bởi kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục cắt giảm lãi suất (hiện ở mức 4,25%–4,5% sau lần cắt giảm thứ ba vào tháng 12/2024), đã làm giảm sức hấp dẫn của các khoản đầu tư bằng USD, từ đó khuyến khích dòng vốn chảy vào các thị trường mới nổi như Việt Nam.
Sự suy yếu của USD cũng giúp giảm áp lực tỷ giá đối với đồng VND, vốn đã mất giá khoảng 4,3% so với USD từ đầu năm 2025. Điều này làm tăng sức hấp dẫn của chứng khoán Việt Nam đối với nhà đầu tư nước ngoài, khi lợi nhuận quy đổi sang USD không bị ảnh hưởng quá lớn bởi biến động tỷ giá.
2. Kỳ Vọng Nâng Hạng Thị Trường
Kỳ vọng Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng từ thị trường cận biên (Frontier) lên thị trường mới nổi (Emerging) vào tháng 9/2025 là một động lực lớn. Đại diện FTSE từng ước tính, việc nâng hạng có thể thu hút khoảng 1 tỷ USD từ các quỹ ETF bị động, trong khi dòng vốn từ các quỹ chủ động có thể còn lớn hơn. Việt Nam hiện đứng đầu về tỷ trọng trong chỉ số thị trường cận biên của FTSE và MSCI, với vốn hóa và thanh khoản vượt nhiều quốc gia trong khu vực, đáp ứng gần như đầy đủ các tiêu chí nâng hạng.
Theo Chứng khoán BSC, dòng vốn ngoại thường bắt đầu mua ròng 3-4 tháng trước khi FTSE công bố quyết định nâng hạng, điều này giải thích phần nào xu hướng mua ròng gần đây. Nếu nâng hạng thành công, thị trường Việt Nam có thể đón nhận dòng vốn từ 700 triệu đến 1,5 tỷ USD từ các quỹ ETF và quỹ chủ động, đồng thời nâng cao uy tín quốc gia và niềm tin nhà đầu tư.
3. Tăng Trưởng Kinh Tế và Chính Sách Hỗ Trợ
Tăng trưởng GDP của Việt Nam đạt 7,52% trong 6 tháng đầu năm 2025, dẫn đầu khu vực ASEAN, nhờ giải ngân đầu tư công mạnh mẽ và tăng trưởng tín dụng tích cực. Các chính sách hỗ trợ như giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT) từ 10% xuống 8% đến hết năm 2026, ước tính tiết kiệm hơn 120.000 tỷ đồng, đã kích thích tiêu dùng nội địa và sản xuất kinh doanh. Những yếu tố này tạo ra triển vọng tích cực cho các doanh nghiệp niêm yết, với dự báo lợi nhuận tăng trưởng 10-15% trong năm 2025, khiến cổ phiếu Việt trở nên hấp dẫn hơn trong mắt nhà đầu tư nước ngoài.
Ngoài ra, các cuộc đàm phán thuế quan giữa Việt Nam và Mỹ, đặc biệt sau thông báo về thỏa thuận thương mại mới từ Tổng thống Donald Trump, đã giảm bớt lo ngại về các rào cản thương mại. Việt Nam, với thặng dư thương mại hơn 120 tỷ USD với Mỹ trong năm 2024, được đánh giá là có khả năng đạt được mức thuế ưu đãi hơn so với các quốc gia khác, củng cố vị thế là điểm đến đầu tư hấp dẫn.
Thách Thức và Câu Hỏi Về Tính Bền Vững
Mặc dù dòng vốn ngoại mua ròng là tín hiệu tích cực, giới chuyên gia cảnh báo rằng còn quá sớm để tuyên bố kỷ nguyên bán ròng của khối ngoại đã kết thúc. Một số thách thức và câu hỏi vẫn còn tồn tại:
-
Tính Chất Ngắn Hạn của Dòng Vốn: Giá trị mua ròng 11.500 tỷ đồng trong nửa đầu tháng 7 chỉ mới bù đắp một phần lượng bán ròng 13.400 tỷ đồng trong tháng 4/2025. Một số ý kiến cho rằng đây có thể là động thái mang tính kỹ thuật, tận dụng giai đoạn đồng USD yếu và tâm lý thị trường tích cực, thay vì phản ánh niềm tin dài hạn.
-
Rủi Ro Tỷ Giá và Chính Sách Toàn Cầu: Dù chỉ số DXY đang giảm, các yếu tố như căng thẳng địa chính trị, chính sách thuế quan của Mỹ, và khả năng Fed điều chỉnh lãi suất chậm hơn dự kiến có thể khiến USD phục hồi, gây áp lực lên tỷ giá USD/VND và dòng vốn ngoại. Chứng khoán KBSV dự báo tỷ giá USD/VND có thể đạt 26.000 VND/USD vào cuối năm 2025, tăng 2% so với năm 2024, tạo ra rủi ro nhất định cho nhà đầu tư nước ngoài.
-
Sức Hấp Dẫn Nội Tại của Thị Trường: Sự bền vững của dòng vốn ngoại phụ thuộc vào chất lượng hàng hóa trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Hiện nay, số lượng doanh nghiệp mới lên sàn vẫn hạn chế, và các cổ phiếu chất lượng cao còn khan hiếm, khiến nhà đầu tư ngoại thận trọng. Ngoài ra, tiến độ triển khai hệ thống giao dịch KRX và các cải cách pháp lý theo Luật Chứng khoán sửa đổi sẽ là yếu tố then chốt để duy trì niềm tin của khối ngoại.
Triển Vọng và Khuyến Nghị
Các chuyên gia nhận định rằng, trong ngắn hạn, dòng vốn ngoại có thể tiếp tục chảy vào thị trường Việt Nam nhờ các yếu tố thuận lợi như đồng USD suy yếu, kỳ vọng nâng hạng, và triển vọng kinh tế tích cực.
Ông Matthew Smith, Giám đốc Phân tích Khối Khách hàng Tổ chức tại Chứng khoán Yuanta Việt Nam, cho rằng VN-Index có thể vượt mốc 1.539 điểm trong năm 2025 nếu nhóm cổ phiếu ngân hàng và tiêu dùng dẫn dắt tốt hơn kỳ vọng. JP Morgan cũng khuyến nghị “tăng tỷ trọng” với cổ phiếu Việt, nhấn mạnh tiềm năng của thị trường trong bối cảnh khu vực.
Tuy nhiên, để dòng vốn ngoại duy trì xu hướng mua ròng dài hạn, Việt Nam cần tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, bao gồm hoàn thiện hệ thống giao dịch, nâng cao chất lượng doanh nghiệp niêm yết, và đảm bảo kết quả đàm phán thuế quan thuận lợi.
Nhà đầu tư trong nước được khuyến nghị thận trọng, ưu tiên các nhóm ngành hưởng lợi từ tăng trưởng tín dụng, đầu tư công, và tiêu dùng nội địa như ngân hàng, thép, và cảng biển, đồng thời quản lý rủi ro chặt chẽ trong bối cảnh thị trường vẫn tiềm ẩn biến động.
Kết Luận
Sự trở lại của dòng vốn ngoại trong nửa đầu tháng 7/2025 là một tín hiệu tích cực, nhưng chưa đủ để khẳng định một điểm đảo chiều bền vững. Các yếu tố như đồng USD suy yếu, kỳ vọng nâng hạng thị trường, và tăng trưởng kinh tế ấn tượng đang tạo động lực cho thị trường chứng khoán Việt Nam. Tuy nhiên, tính bền vững của xu hướng này phụ thuộc vào kết quả cải cách trong nước và diễn biến chính sách toàn cầu.
Nhà đầu tư cần theo dõi sát sao các yếu tố vĩ mô, đặc biệt là tiến trình đàm phán thuế quan và biến động của chỉ số DXY, để đưa ra quyết định đầu tư phù hợp trong giai đoạn đầy cơ hội nhưng cũng không kém thách thức này.
