Ngày 12/07/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg về các nhiệm vụ cấp bách nhằm ngăn chặn và giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường. Chỉ thị này đặt ra các yêu cầu cụ thể, bao gồm rà soát các điểm nghẽn trong chính sách bảo vệ môi trường, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về môi trường, hoàn thiện quy chuẩn kỹ thuật về khí thải phương tiện giao thông, và công khai danh sách các cơ sở sản xuất liên quan đến thiết bị quan trắc môi trường. Đặc biệt, với TP. Hà Nội, Chỉ thị nhấn mạnh các giải pháp bảo vệ môi trường trong xử lý nước thải, chất thải rắn và giao thông đô thị.

Chính Sách Cấm Xe Sử Dụng Nhiên Liệu Hóa Thạch Tại Hà Nội

Một trong những điểm nhấn quan trọng của Chỉ thị là lộ trình hạn chế và tiến tới cấm các phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch tại Hà Nội. Cụ thể:

• Từ ngày 01/07/2026: Không còn xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1.
• Từ ngày 01/01/2028: Hạn chế ô tô sử dụng nhiên liệu hóa thạch và cấm xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong khu vực Vành đai 1 và Vành đai 2.
• Từ năm 2030: Mở rộng phạm vi cấm ra khu vực Vành đai 3.

Những chính sách này được kỳ vọng sẽ góp phần đưa Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050, đồng thời cải thiện chất lượng môi trường sống tại các đô thị lớn như Hà Nội, thu hút du lịch và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững trong trung và dài hạn.

Nhận Định Từ Chuyên Gia

Ông Nguyễn Trọng Đình Tâm, Phó Giám đốc Khối Phân tích, Công ty Chứng khoán ASEAN (ASEANSC), đánh giá rằng các chính sách giảm thiểu ô nhiễm môi trường sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho các doanh nghiệp thuộc ba nhóm ngành liên quan:

1. Doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh và phân phối xe điện.
2. Doanh nghiệp tham gia chuỗi giá trị sản xuất và vận hành phương tiện không sử dụng nhiên liệu hóa thạch.
3. Doanh nghiệp cung ứng nguyên liệu và năng lượng thân thiện với môi trường.

Dưới góc độ đầu tư, ông Tâm phân tích các nhóm cổ phiếu niêm yết có tiềm năng hưởng lợi từ xu hướng này, dựa trên lộ trình chuyển đổi phương tiện giao thông tại Hà Nội.

Nhóm 1: Doanh Nghiệp Sản Xuất, Kinh Doanh Xe Điện

Chính sách cấm xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch dự kiến sẽ thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ xe điện, đặc biệt tại thị trường Hà Nội – một trong những khu vực có mật độ giao thông cao nhất cả nước. Các doanh nghiệp niêm yết được hưởng lợi bao gồm:

• Vingroup (HOSE: VIC): Là một trong những doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực xe điện tại Việt Nam thông qua thương hiệu VinFast. Theo số liệu từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), ba mẫu xe điện VinFast VF3, VF5 và VF6 dẫn đầu về doanh số bán ô tô tại Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2025. Với lộ trình cấm xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch, nhu cầu chuyển đổi sang xe điện tại Hà Nội sẽ là động lực tăng trưởng quan trọng cho VinFast, qua đó hỗ trợ triển vọng kinh doanh của Vingroup.
• Tasco (HNX: HUT): Là nhà phân phối các dòng xe điện của Geely (Trung Quốc). Mặc dù có tiềm năng hưởng lợi từ xu hướng xe điện, mức độ tác động đến HUT sẽ hạn chế hơn do mảng kinh doanh ô tô chạy xăng, dầu vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong danh mục.
• TMT Motors (HOSE: TMT): Doanh nghiệp này sản xuất, lắp ráp và phân phối xe điện của Wuling Automobile (Trung Quốc). Tương tự HUT, TMT được kỳ vọng sẽ hưởng lợi từ xu hướng tiêu thụ xe điện, nhưng mức độ tác động cũng bị giới hạn do sự phụ thuộc vào mảng xe chạy xăng, dầu.

Nhóm 2: Doanh Nghiệp Trong Chuỗi Giá Trị Xe Điện

Các doanh nghiệp tham gia vào chuỗi cung ứng, vận hành và phát triển hạ tầng cho xe điện cũng được dự báo sẽ hưởng lợi từ xu hướng chuyển đổi xanh. Một số cổ phiếu tiêu biểu bao gồm:

• PV Power (HOSE: POW): Doanh nghiệp này đang đẩy mạnh phát triển hệ thống trạm sạc xe điện. PV Power đã khánh thành trạm sạc đầu tiên vào cuối tháng 10/2024 và đặt mục tiêu xây dựng 1.000 trạm sạc trên toàn quốc vào năm 2035. Nhu cầu sử dụng xe điện tăng cao tại Hà Nội sẽ tạo cơ hội lớn cho PV Power trong việc mở rộng mạng lưới trạm sạc.
• Công trình Viettel (HOSE: CTR): Thuộc hệ sinh thái Viettel, CTR tham gia xây dựng hạ tầng trạm sạc điện cho VinFast, dựa trên thỏa thuận hợp tác chiến lược giữa Tập đoàn Viettel và Vingroup. Ngoài ra, Viettel còn hợp tác với VinFast trong nghiên cứu, phát triển công nghệ và cung cấp linh kiện điện tử, trạm sạc, và ứng dụng phần mềm, qua đó hỗ trợ chuỗi cung ứng xe điện.
• FPT (HOSE: FPT): FPT đã ký kết thỏa thuận hợp tác toàn diện với Vingroup để thúc đẩy chuyển đổi xanh. Trong đó, VinFast sẽ ưu tiên sử dụng các dịch vụ công nghệ phần mềm ô tô và hạ tầng công nghệ thông tin của FPT. Điều này mở ra cơ hội tăng trưởng cho FPT trong lĩnh vực công nghệ hỗ trợ xe điện.
• Petrolimex (HOSE: PLX): Mặc dù là doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực phân phối xăng dầu, Petrolimex đang tích cực chuyển đổi mô hình kinh doanh bằng cách tích hợp các trạm sạc xe điện tại các cửa hàng xăng dầu. Tuy nhiên, ông Tâm cho rằng Petrolimex có thể đối mặt với thách thức do nhu cầu tiêu thụ xăng dầu giảm trong bối cảnh chuyển đổi sang xe điện.

Nhóm 3: Doanh Nghiệp Cung Ứng Điện

Nhu cầu tiêu thụ điện được dự báo sẽ tăng mạnh do sự gia tăng của xe điện, trong khi nguồn cung điện tăng trưởng chậm hơn. Điều này có thể dẫn đến xu hướng tăng giá điện, mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp cung ứng điện. Một số cổ phiếu tiêu biểu trong nhóm này bao gồm:

• PV Power (HOSE: POW): Ngoài lợi thế từ hệ thống trạm sạc, POW còn được hưởng lợi từ xu hướng tăng giá điện hợp đồng và giá điện trên thị trường cạnh tranh.
• PC1 Group (HOSE: PC1): Doanh nghiệp này hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và cung ứng điện, đặc biệt là các dự án năng lượng tái tạo.
• PetroVietnam Power Nhơn Trạch 2 (HOSE: NT2): Là một trong những nhà cung cấp điện lớn, NT2 có thể hưởng lợi từ nhu cầu điện tăng cao.
• GEC (HOSE: GEG): Doanh nghiệp tập trung vào năng lượng tái tạo, phù hợp với xu hướng chuyển đổi xanh.

Kết Luận

Chính sách cấm xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch tại Hà Nội không chỉ là bước tiến quan trọng hướng tới mục tiêu Net Zero mà còn mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp niêm yết trong các lĩnh vực xe điện, hạ tầng hỗ trợ và cung ứng năng lượng. Trong đó, Vingroup (VIC) và PV Power (POW) được đánh giá là hai cổ phiếu có tiềm năng hưởng lợi lớn nhất nhờ vị thế dẫn đầu trong sản xuất xe điện và phát triển hạ tầng trạm sạc. Các doanh nghiệp như FPT, Công trình Viettel (CTR), và các công ty cung ứng điện như PC1, NT2, GEG cũng được kỳ vọng sẽ ghi nhận tác động tích cực từ xu hướng này.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư cần thận trọng đánh giá mức độ ảnh hưởng của chính sách đến từng doanh nghiệp, đặc biệt với những công ty vẫn phụ thuộc nhiều vào mảng kinh doanh truyền thống như Tasco (HUT), TMT Motors (TMT), hay Petrolimex (PLX). Với lộ trình chuyển đổi xanh đang được đẩy mạnh, đây là thời điểm để các nhà đầu tư cân nhắc cơ hội trong các ngành nghề liên quan đến năng lượng sạch và phương tiện giao thông thân thiện với môi trường.