Ngày 13/6/2025, thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua phiên giao dịch đầy biến động, với VN-Index giằng co mạnh, có lúc giảm hơn 18 điểm về sát mốc 1.300 trước khi hồi phục nhẹ vào cuối phiên. Trong bối cảnh áp lực điều chỉnh bao trùm, nhóm cổ phiếu dầu khí nổi bật với đà tăng mạnh, được thúc đẩy bởi giá dầu thế giới vọt hơn 6% sau cuộc tấn công của Israel vào Iran, làm dấy lên lo ngại về gián đoạn nguồn cung dầu mỏ toàn cầu.
VN-Index Giằng Co, Nhóm Dầu Khí Lên Ngôi
Kết phiên 13/6, VN-Index giảm 7,5 điểm (-0,57%), đóng cửa tại 1.315,49 điểm. Thanh khoản đạt 1,2 tỷ cổ phiếu, tương ứng giá trị hơn 27.100 tỷ đồng, cho thấy lực bán áp đảo trong phần lớn thời gian giao dịch. Hầu hết các nhóm ngành đều sụt giảm, ngoại trừ nhóm năng lượng tăng 5,9%, nhờ đà bứt phá của cổ phiếu dầu khí.
Các mã dầu khí đầu ngành ghi nhận mức tăng ấn tượng: PVD (+5,68%), PVS (+6,75%), BSR (+5,41%), PLX (+6,95%), và OIL (+8,49%). Sự bứt phá này phản ánh tâm lý tích cực của nhà đầu tư trước diễn biến giá dầu thế giới, vốn đạt mức cao nhất trong gần 5 tháng sau căng thẳng địa chính trị ở Trung Đông.
Giá Dầu Thế Giới Tăng Vọt Sau Cuộc Tấn Công Của Israel
Giá dầu thô Brent giao sau tăng 4,6 USD (+6,63%), đạt 73,96 USD/thùng vào 13h ngày 13/6, với mức đỉnh trong ngày là 78,5 USD – cao nhất kể từ 27/1/2025. Dầu thô WTI cũng tăng 4,99 USD (+7,33%), lên 73,03 USD/thùng, chạm đỉnh 77,62 USD – mức cao nhất từ 21/1/2025. Đây là biến động trong ngày lớn nhất của cả hai hợp đồng kể từ năm 2022, thời điểm Nga xâm lược Ukraine làm chao đảo thị trường năng lượng.
Nguyên nhân trực tiếp là cuộc không kích của Israel nhắm vào các cơ sở hạt nhân, nhà máy tên lửa đạn đạo, và các chỉ huy quân sự cấp cao của Iran. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố đây là khởi đầu của chiến dịch dài hạn nhằm ngăn chặn tham vọng hạt nhân của Tehran. Israel đã ban bố tình trạng khẩn cấp, chuẩn bị cho khả năng Iran trả đũa bằng tên lửa hoặc máy bay không người lái.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio khẳng định Washington không tham gia hay hỗ trợ cuộc tấn công, nhấn mạnh ưu tiên bảo vệ lực lượng Mỹ trong khu vực. Tuy nhiên, các chuyên gia lo ngại rằng bất kỳ hành động trả đũa nào từ Iran, đặc biệt nếu nhắm vào cơ sở hạ tầng dầu mỏ, có thể gây gián đoạn nguồn cung nghiêm trọng.
Rủi Ro Địa Chính Trị và Tác Động Đến Nguồn Cung Dầu
Theo bà Helima Croft, chuyên gia phân tích cấp cao tại RBC Capital, câu hỏi then chốt là liệu Iran sẽ giới hạn trả đũa trong phạm vi Israel hay mở rộng tấn công vào các căn cứ quân sự và hạ tầng kinh tế khu vực, bao gồm các cơ sở dầu mỏ. Tại Singapore, các nhà giao dịch dầu mỏ cho rằng còn quá sớm để đánh giá tác động đến vận chuyển dầu, nhưng thị trường đã rơi vào trạng thái báo động.
Ông Amarpreet Singh từ Barclays cảnh báo rằng trong kịch bản xấu nhất, xung đột lan rộng đến các nhà sản xuất dầu chủ chốt như Saudi Arabia hay UAE, hoặc làm tê liệt Eo biển Hormuz – tuyến đường vận chuyển 18-19 triệu thùng dầu/ngày, tương đương 1/5 nguồn cung toàn cầu. Tính từ ngày 11/6, giá dầu đã tăng gần 10 USD/thùng, dù chưa có dấu hiệu gián đoạn nguồn cung từ Iran, quốc gia sản xuất khoảng 4 triệu thùng/ngày.
Bà Croft cho rằng nếu xung đột chạm đến lĩnh vực dầu mỏ, chính quyền Tổng thống Donald Trump có thể đề nghị OPEC kích hoạt nguồn cung dự phòng 5 triệu thùng/ngày để kiềm chế giá dầu, bảo vệ người tiêu dùng Mỹ khỏi cú sốc năng lượng. Tuy nhiên, nếu Eo biển Hormuz bị phong tỏa, nguồn dự phòng này có thể không đủ bù đắp, đẩy giá dầu Brent lên 100-150 USD/thùng, theo dự báo của Goldman Sachs.
Tác Động Đến Thị Trường Chứng Khoán Việt Nam
Nhóm cổ phiếu dầu khí trở thành điểm sáng hiếm hoi trong phiên 13/6, giúp kiềm chế đà giảm của VN-Index. Theo CTCK Yuanta Việt Nam, dù VN-Index chịu áp lực điều chỉnh, lực cầu tại vùng giá thấp và sự bứt phá của nhóm dầu khí cho thấy thị trường chưa rơi vào xu hướng giảm mạnh. Tuy nhiên, thanh khoản dưới trung bình 20 ngày và xu hướng giảm của nhóm Vingroup (VIC, VHM, VRE) có thể kéo chỉ số giằng co trong ngắn hạn.
Các CTCK như Aseansc và VikkiBankS khuyến nghị nhà đầu tư ưu tiên cổ phiếu ít chịu ảnh hưởng từ thuế quan Mỹ, bao gồm ngân hàng, bán lẻ, và dầu khí. PVD, PVS, và PLX được xem là những lựa chọn hấp dẫn nhờ hưởng lợi trực tiếp từ giá dầu tăng và xu hướng chuyển đổi năng lượng.
Triển Vọng Giá Dầu và Khuyến Nghị Đầu Tư
Triển Vọng Giá Dầu
-
Ngắn hạn: Giá dầu có thể duy trì mức cao 75-80 USD/thùng nếu căng thẳng Israel – Iran kéo dài. Kịch bản xấu nhất, nếu Eo biển Hormuz bị phong tỏa, giá dầu Brent có thể chạm 100 USD/thùng, theo Barclays.
-
Dài hạn: Nguồn cung dự phòng của OPEC+ và sản lượng dầu đá phiến Mỹ có thể giảm bớt tác động, nhưng rủi ro địa chính trị vẫn là yếu tố chi phối chính.
Khuyến Nghị Đầu Tư
-
Cổ phiếu dầu khí: PVD, PVS, BSR, PLX, và OIL là các mã tiềm năng, nhờ giá dầu tăng và triển vọng chuyển đổi năng lượng. DPM cũng đáng chú ý sau thỏa thuận hợp tác với PV OIL.
-
Quản lý rủi ro: Nhà đầu tư nên duy trì tỷ trọng danh mục an toàn, theo dõi sát diễn biến trả đũa từ Iran và động thái của Mỹ, OPEC.
-
Các ngành khác: Ngân hàng (VCB, BID) và bán lẻ (MWG, DGW) là lựa chọn bổ sung, ít chịu ảnh hưởng từ thuế quan Mỹ, trong bối cảnh VN-Index có thể tích lũy quanh vùng 1,290-1,325 điểm.
Tác Động Kinh Tế Tại Việt Nam
Giá dầu tăng mạnh có thể đẩy giá xăng nội địa tăng trong kỳ điều hành tới, làm tăng chi phí vận tải và sản xuất. Điều này gây áp lực lên lạm phát, vốn được kiểm soát ở mức 3,21% trong quý II/2025, theo SSI Research. Tuy nhiên, các doanh nghiệp dầu khí như PVD, PVS, và BSR sẽ hưởng lợi từ biên lợi nhuận cải thiện, trong khi PLX củng cố vị thế nhờ mạng lưới phân phối rộng.
Kết Luận
Căng thẳng Israel – Iran đã đẩy giá dầu thế giới tăng mạnh, tạo cơ hội cho cổ phiếu dầu khí Việt Nam bứt phá trong phiên 13/6, giữa lúc VN-Index chịu áp lực điều chỉnh. Dù chưa có gián đoạn nguồn cung rõ ràng, nguy cơ trả đũa từ Iran và khả năng phong tỏa Eo biển Hormuz đặt thị trường năng lượng vào trạng thái báo động.
Nhà đầu tư cần theo dõi sát diễn biến địa chính trị, ưu tiên cổ phiếu dầu khí và các ngành ít chịu ảnh hưởng thuế quan, đồng thời quản lý rủi ro chặt chẽ để tận dụng cơ hội trong bối cảnh thị trường biến động.
