Chính quyền Trump đang hướng tới một đợt cắt giảm thuế quan đáng kể với Trung Quốc, có thể đưa mức thuế xuống dưới 60%, trong các cuộc đàm phán diễn ra tại Geneva vào ngày 10/5/2025. Động thái này nhằm giảm căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời giải quyết các vấn đề liên quan đến đất hiếm và fentanyl. Tuy nhiên, các bên vẫn thận trọng về khả năng đạt được thỏa thuận cụ thể trong thời gian ngắn.
Đàm Phán Tại Geneva: Mục Tiêu Giảm Thuế Quan Xuống Dưới 60%
Theo Bloomberg, các cuộc thảo luận giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ diễn ra tại Geneva, Thụy Sĩ, vào ngày 10/5/2025, do Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Phó Thủ tướng Trung Quốc Hạ Lập Phong chủ trì. Mục tiêu chính của Mỹ là giảm thuế quan áp lên hàng hóa Trung Quốc từ mức 145% hiện tại xuống dưới 60% như bước đi đầu tiên để hạ nhiệt căng thẳng thương mại.
Nguồn tin cho biết, Mỹ kỳ vọng Trung Quốc sẽ có động thái đáp trả tương ứng nếu các cuộc đàm phán đạt tiến triển. Trong kịch bản lạc quan, việc cắt giảm thuế quan có thể được công bố ngay trong tuần tới. Tuy nhiên, các nguồn tin cũng nhấn mạnh rằng cuộc gặp này mang tính thăm dò, tập trung vào việc làm rõ bất đồng hơn là đạt được giải pháp toàn diện cho các vấn đề thương mại phức tạp giữa hai nước.
Người phát ngôn Nhà Trắng Kush Desai khẳng định:
“Mục tiêu của chính quyền là thúc đẩy chương trình nghị sự kinh tế ‘Nước Mỹ trên hết’ của Tổng thống Trump, hướng tới quan hệ thương mại công bằng và có đi có lại. Mọi suy đoán về mức thuế mục tiêu đều là vô căn cứ.”
Cả Bộ Tài chính và Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ đều từ chối bình luận thêm.
Các Vấn Đề Ngoài Thuế Quan: Đất Hiếm Và Fentanyl
Bên cạnh thuế quan, Mỹ đặc biệt quan tâm đến việc thuyết phục Trung Quốc gỡ bỏ hạn chế xuất khẩu đất hiếm, nguyên liệu quan trọng cho sản xuất nam châm trong các ngành công nghiệp như ô tô điện và năng lượng tái tạo. Ngoài ra, hai bên cũng sẽ thảo luận về việc giảm xuất khẩu các thành phần sản xuất fentanyl từ Trung Quốc, với khả năng tổ chức các cuộc đàm phán riêng trong tương lai gần.
Những vấn đề này phản ánh nỗ lực của chính quyền Trump trong việc giải quyết các rủi ro chuỗi cung ứng và an ninh quốc gia, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực từ căng thẳng thương mại lên nền kinh tế Mỹ.
Quan Điểm Hai Bên: Lạc Quan Cẩn Trọng
Phía Mỹ: Mong Muốn Hạ Nhiệt Căng Thẳng
Tổng thống Donald Trump và các quan chức cấp cao đã bày tỏ ý định giảm thuế quan để tránh tác động tiêu cực đến người tiêu dùng Mỹ, đặc biệt trong bối cảnh giá cả tăng cao và nguy cơ thiếu hàng vào mùa hè 2025. Trong phát biểu ngày 8/5/2025, ông Trump nhận định:
“Thuế quan hiện ở mức 145%, không thể cao hơn được nữa. Tôi nghĩ chúng ta sẽ có một cuối tuần tốt đẹp với Trung Quốc.”
Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick cũng chia sẻ với CNBC:
“Mục tiêu là đưa thuế quan về mức hợp lý, giảm căng thẳng và hướng tới một thỏa thuận lớn, nơi hai bên cùng hợp tác. Đó là điều Tổng thống Trump kỳ vọng.”
Phía Trung Quốc: Đòi Hỏi Sự Chân Thành
Trung Quốc tỏ ra thận trọng hơn, nhấn mạnh rằng Mỹ cần thể hiện sự chân thành trong đàm phán. Ngày 8/5/2025, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc He Yadong kêu gọi Mỹ hủy bỏ các biện pháp thuế quan đơn phương và “sửa chữa sai lầm” của mình.
Song Hong, Phó Giám đốc Viện Kinh tế tại Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho rằng nếu Mỹ chủ động giảm thuế xuống khoảng 60% hoặc thấp hơn, Trung Quốc sẽ đáp trả bằng cách hạ thuế đối với hàng hóa Mỹ. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng Trung Quốc không kỳ vọng Mỹ sẽ thay đổi hoàn toàn chính sách coi nước này là đối thủ chiến lược, và việc xóa bỏ toàn bộ thuế quan là khó khả thi.
Thách Thức Kinh Tế Và Tác Động Lên Người Tiêu Dùng
Mức thuế quan 145% hiện tại giữa Mỹ và Trung Quốc là cao nhất trong lịch sử, gây áp lực lớn lên cả hai nền kinh tế.
Tại Mỹ, người tiêu dùng đang đối mặt với nguy cơ giá cả tăng cao và thiếu hụt hàng hóa, đặc biệt trong các ngành phụ thuộc vào nguyên liệu từ Trung Quốc như điện tử và ô tô. Ngay cả khi thuế quan được giảm đáng kể, tác động tiêu cực lên chi phí sinh hoạt vẫn khó tránh khỏi trong ngắn hạn.
Về phía Trung Quốc, các hạn chế xuất khẩu và thuế đáp trả đang làm suy yếu các ngành công nghiệp chủ chốt, buộc Bắc Kinh phải cân nhắc các động thái nhượng bộ để bảo vệ tăng trưởng kinh tế.
Triển Vọng Và Kết Luận
Cuộc đàm phán tại Geneva vào ngày 10/5/2025 là cơ hội để Mỹ và Trung Quốc tìm kiếm giải pháp hạ nhiệt căng thẳng thương mại, với mục tiêu trước mắt là giảm thuế quan xuống dưới 60%. Dù kết quả vẫn chưa chắc chắn, động thái này cho thấy sự sẵn sàng của cả hai bên trong việc đối thoại và tìm kiếm lợi ích chung.
Tuy nhiên, với những bất đồng sâu sắc và bối cảnh cạnh tranh chiến lược, các nhà đầu tư và doanh nghiệp cần theo dõi sát diễn biến đàm phán để đánh giá tác động lên chuỗi cung ứng và thị trường toàn cầu. Một thỏa thuận thành công không chỉ giúp giảm áp lực kinh tế mà còn mở ra cơ hội cho quan hệ thương mại ổn định hơn giữa hai siêu cường kinh tế.
