Với tỷ lệ biểu quyết 10-2, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) đã quyết định giảm lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm xuống mức 3,75% – 4%, đánh dấu lần cắt giảm thứ hai liên tiếp trong năm. Đồng thời, Fed công bố kết thúc chương trình thắt chặt định lượng (QT) từ ngày 1/12/2025, chuyển sang tái đầu tư toàn bộ vào trái phiếu ngắn hạn. Quyết định được đưa ra trong bối cảnh thiếu hụt nghiêm trọng dữ liệu kinh tế do chính phủ liên bang đóng cửa kéo dài, tạo ra những thách thức chưa từng có trong việc hoạch định chính sách tiền tệ.
1. Fed Cắt Giảm Lãi Suất Giữa Bối Cảnh Dữ Liệu Vĩ Mô “Mù Mịt”
Vào 1h sáng ngày 30/10 (giờ Việt Nam), Fed công bố quyết định lãi suất sau cuộc họp FOMC kéo dài hai ngày. Mức cắt giảm 0,25 điểm phần trăm hoàn toàn phù hợp với kỳ vọng thị trường, đưa lãi suất chuẩn về 3,75% – 4% – mức thấp nhất kể từ đầu năm 2023.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là Fed đang vận hành gần như trong trạng thái thiếu dữ liệu định hướng:
- Chính phủ Mỹ đóng cửa từ ngày 1/10/2025 → Đình chỉ hầu hết hoạt động thu thập và công bố dữ liệu kinh tế.
- Không có báo cáo việc làm phi nông nghiệp, doanh số bán lẻ, sản xuất công nghiệp hay các chỉ số vĩ mô quan trọng khác trong hơn một tháng.
- Chỉ có CPI tháng 9 (công bố tuần trước) là dữ liệu đáng tin cậy cuối cùng, cho thấy lạm phát hàng năm ở mức 3%, cao hơn mục tiêu 2% của Fed.
Tuyên bố FOMC thừa nhận:
“Các chỉ báo hiện có cho thấy hoạt động kinh tế đang mở rộng với tốc độ vừa phải… Lạm phát đã tăng trở lại so với đầu năm và vẫn ở mức tương đối cao.”
Fed cũng điều chỉnh nhận định về thị trường lao động:
“Tăng trưởng việc làm đã chậm lại trong năm nay, tỷ lệ thất nghiệp tăng nhẹ nhưng vẫn ở mức thấp đến hết tháng 8… Rủi ro đối với việc làm đã tăng lên trong những tháng gần đây.”
2. Biểu Quyết 10-2: Chia Rẽ Nội Bộ Về Tốc Độ Nới Lỏng
Quyết định cắt giảm nhận được sự ủng hộ từ 10 thành viên FOMC, ủng hộ lộ trình nới lỏng dần dần và thận trọng với lạm phát. Tuy nhiên, hai thành viên phản đối, phản ánh sự chia rẽ nội bộ rõ rệt:
- Thống đốc Stephen Miran (Cố vấn kinh tế Nhà Trắng) muốn cắt giảm mạnh tay hơn với mức 0,5 điểm phần trăm, cho rằng kinh tế cần kích thích mạnh để tận dụng “cửa sổ vàng”.
- Chủ tịch Fed khu vực St. Louis, Jeffrey Schmid phản đối việc cắt giảm vào thời điểm này, lo ngại lạm phát tái bùng phát khi dữ liệu hiện tại chưa đủ thuyết phục.
Sự chia rẽ này thể hiện hai trường phái chính sách đối lập: diều hâu ưu tiên kiểm soát lạm phát và bồ câu tập trung hỗ trợ tăng trưởng việc làm.
3. Kết Thúc QT: Bảng Cân Đối 6,6 Nghìn Tỷ USD Sẽ “Ngừng Co Lại”
Sau hơn 3 năm thực hiện, chương trình thắt chặt định lượng (QT) chính thức kết thúc. Chương trình này đã giúp Fed cắt giảm khoảng 2,3 nghìn tỷ USD từ danh mục trái phiếu Kho bạc và chứng khoắn thế chấp, đưa bảng cân đối từ đỉnh đại dịch 8,9 nghìn tỷ USD xuống còn 6,6 nghìn tỷ USD hiện tại.
Từ ngày 1/12/2025, Fed sẽ:
- Tái đầu tư 100% số tiền từ chứng khoán đáo hạn (trước đây cho phép 95 tỷ USD/tháng tự động rút khỏi bảng cân đối).
- Ưu tiên trái phiếu ngắn hạn thay vì tái đầu tư kỳ hạn tương đương như trước.
- Rút ngắn kỳ hạn bình quân danh mục tài sản để tăng tính linh hoạt thanh khoản.
Chủ tịch Jerome Powell nhấn mạnh: “Việc thu hẹp bảng cân đối là cần thiết, nhưng chúng tôi không kỳ vọng trở lại mức trước đại dịch. Bây giờ là thời điểm phù hợp để dừng lại.”
Lý do dừng QT bao gồm: tín hiệu thắt chặt thanh khoản trên thị trường repo và lãi suất ngắn hạn; nguy cơ “QT quá đà” gây biến động không cần thiết; và chuẩn bị dư địa cho các kịch bản khủng hoảng tương lai.
4. Tác Động Đến Thị Trường Tài Chính & Kinh Tế Thực
Quyết định của Fed tạo ra những tác động lan tỏa tức thì:
- Lãi suất tiêu dùng giảm nhẹ, hỗ trợ vay mua nhà, ô tô và thẻ tín dụng.
- Thị trường chứng khoán tiếp tục lập kỷ lục mới nhờ cổ phiếu công nghệ lớn và mùa lợi nhuận doanh nghiệp khả quan.
- Trái phiếu Kho bạc 10 năm giảm lợi suất về khoảng 4,1%.
- USD chịu áp lực giảm giá nhẹ, hỗ trợ hàng xuất khẩu Mỹ.
- Vàng tăng trở lại vùng 2.680 USD/ounce.
Chuyên gia Krishna Guha từ Evercore ISI nhận định: “Fed có thể tái khởi động mua tài sản sớm nhất vào năm 2026 để đáp ứng nhu cầu thanh khoản tự nhiên, đặc biệt nếu lạm phát được kiểm soát.”
5. Rủi Ro Tiềm Ẩn: Lạm Phát Tái Bùng Phát?
Dù Fed nới lỏng chính sách, lạm phát vẫn là mối lo lớn nhất:
- CPI tháng 9 đạt 3%, cao hơn mục tiêu 2%.
- Giá năng lượng tăng do căng thẳng địa chính trị.
- Thuế quan của Tổng thống Trump đẩy giá nhập khẩu lên cao.
Lịch sử cảnh báo rõ ràng: Năm 2021, Fed nới lỏng quá mức dẫn đến lạm phát vọt lên 9,1% vào năm 2022, buộc phải tăng lãi suất 11 lần liên tiếp từ 0% lên 5,5%.
Kết Luận: Fed “Đi Trong Sương Mù” – Cân Bằng Mong Manh
Quyết định ngày 30/10 cho thấy Fed đang điều hành chính sách tiền tệ trong điều kiện bất định cao nhất nhiều thập kỷ: thiếu dữ liệu vĩ mô, áp lực chính trị từ Nhà Trắng và Quốc hội, cùng kỳ vọng thị trường về cắt giảm thêm vào tháng 12/2025 (xác suất khoảng 65%).
Nhà đầu tư cần lưu ý:
- Cổ phiếu công nghệ và tiêu dùng sẽ hưởng lợi ngắn hạn từ lãi suất thấp.
- Trái phiếu và vàng là kênh phòng thủ nếu lạm phát quay lại.
- Theo dõi sát báo cáo việc làm tháng 10 (nếu được công bố) và phát biểu của Powell tại Quốc hội.
Fed đã phát tín hiệu nới lỏng có kiểm soát, nhưng cánh cửa thắt chặt vẫn chưa khép lại hoàn toàn. Trong bối cảnh kinh tế Mỹ vẫn tăng trưởng và chứng khoán ở đỉnh lịch sử, mọi động thái tiếp theo sẽ phụ thuộc vào dữ liệu – thứ mà hiện tại Fed đang… không có.
