Ngành điện Việt Nam đang chứng kiến sự phục hồi rõ rệt trong nhu cầu tiêu thụ, với các yếu tố tích cực từ huy động nguồn điện đa dạng và các chính sách hỗ trợ từ Chính phủ. Theo báo cáo mới nhất từ MBS Research, kết quả kinh doanh quý III/2025 của nhóm ngành này dự kiến sẽ phân hóa, với một số doanh nghiệp như GEG và NT2 dẫn dắt tăng trưởng mạnh mẽ, trong khi POW và PC1 đối mặt với áp lực sụt giảm. Đáng chú ý, cổ phiếu GEG được dự báo lãi ròng tăng vọt 337%, phản ánh triển vọng sáng sủa của ngành “hot” này giữa bối cảnh chuyển đổi năng lượng sạch.
Tăng Trưởng Tiêu Thụ Điện Và Huy Động Nguồn Điện
Trong quý III/2025, tăng trưởng tiêu thụ điện toàn quốc đạt khoảng 7,7% so với cùng kỳ năm trước, dựa trên dữ liệu từ tháng 7, tháng 8 và 20 ngày đầu tháng 9. Mặc dù con số này phản ánh sự phục hồi nhu cầu, nhưng vẫn thấp hơn mục tiêu 10-12% mà Bộ Công Thương đề ra. Điều này cho thấy ngành điện vẫn đang đối mặt với thách thức từ tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm hơn dự kiến.
Về huy động nguồn điện, thủy điện ghi nhận mức tăng 3% so với cùng kỳ, nhờ lượng mưa duy trì ở mức trung bình nhiều năm. Đặc biệt, khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ có lượng mưa cao hơn, mang lại lợi thế cho các doanh nghiệp sở hữu nhà máy tại đây như HDG (CTCP Tập đoàn Hà Đô) và REE (CTCP Cơ Điện Lạnh). Điều này giúp cải thiện sản lượng và giảm chi phí vận hành.
Điện than huy động tăng nhẹ 6%, được hỗ trợ bởi giá than nhập khẩu giảm 25% từ đầu năm. Tuy nhiên, giá thị trường điện FMP (Fixed Monthly Payment) duy trì ở mức thấp chỉ 737 đồng/kWh trong tháng 7 và 8, buộc các nhà máy phải bám sát hợp đồng Qc (Quota Contract) để đảm bảo huy động ổn định.
Điện khí nổi bật với mức tăng 12%, chủ yếu từ các nhà máy sử dụng khí Đông Nam Bộ như cụm Phú Mỹ và Nhơn Trạch 1&2, vốn được khai thác tích cực từ nền thấp của năm ngoái. Ngược lại, Cà Mau 1&2 giảm nhẹ. Giá khí giảm khoảng 4% đã góp phần hạ giá bán điện khí, đồng thời hỗ trợ biên lợi nhuận gộp nhờ hợp đồng Qc cao trong bối cảnh giá thị trường thấp.
Năng lượng tái tạo huy động tăng 11%, nhờ công suất bổ sung mới. Đáng chú ý, nhập khẩu điện tăng mạnh 100%, có thể xuất phát từ các dự án mới tại Lào, giúp bổ sung nguồn cung cho hệ thống điện quốc gia.
Các Chính Sách Hỗ Trợ Và Triển Vọng Ngành
Trong 9 tháng đầu năm 2025, ngành điện đã đón nhận hàng loạt chính sách quan trọng nhằm tháo gỡ vướng mắc. Nổi bật là Quy hoạch điện VIII điều chỉnh và kế hoạch thực hiện, khung giá cho các nguồn điện, cơ chế đấu thầu, DPPA (Direct Power Purchase Agreement), và ưu đãi cho điện áp mái tự sản tự tiêu. Những biện pháp này đã tạo động lực cho sự phát triển bền vững, dù vẫn còn một số điểm cần hoàn thiện.
Thị trường năng lượng tái tạo trở nên sôi động từ quý III, với nhiều địa phương mở thầu dự án, thu hút các nhà đầu tư lớn. Các doanh nghiệp niêm yết như GEG (CTCP Điện lực Gelex), REE và HDG đang dẫn đầu trong việc đấu thầu và triển khai dự án mới.
Đặc biệt, Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị ngày 16/9/2025 đã đặt ra các mục tiêu chiến lược, bao gồm chuyển đổi sang năng lượng sạch, xây dựng cơ chế thị trường minh bạch và giảm độc quyền. Từ nay đến cuối năm 2025 và sang 2026, các vấn đề đáng chú ý bao gồm xử lý dự án năng lượng tái tạo sai phạm, hoàn thiện cơ chế DPPA, dự thảo khung giá phát điện cho BESS (Battery Energy Storage System), và thí điểm giá điện hai thành phần. Những yếu tố này dự kiến sẽ thúc đẩy đầu tư và cải thiện hiệu quả ngành.
Dự Báo Kết Quả Kinh Doanh Quý III/2025
Dựa trên phân tích của MBS Research, kết quả kinh doanh quý III/2025 của nhóm điện sẽ phân hóa rõ nét:
- GEG: Dự kiến lãi ròng đạt 64 tỷ đồng, tăng trưởng ấn tượng 337% so với cùng kỳ. Sản lượng điện gió duy trì ổn định, kết hợp với giá bán tăng mạnh, giúp cải thiện doanh thu và biên lợi nhuận. Áp lực chi phí tài chính giảm từ nền cao năm ngoái, nhờ sử dụng lợi nhuận bất thường từ nửa đầu năm để mua lại trái phiếu trước hạn. Cả năm 2025, GEG được dự báo đạt lãi 705 tỷ đồng, tăng 513%.
- NT2 (CTCP Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2): Lãi ròng ước đạt 120 tỷ đồng, tăng 173%, nhờ biên lợi nhuận cải thiện từ giá khí giảm và huy động tích cực. Dự báo cả năm đạt 550 tỷ đồng, tăng 664%.
- Các doanh nghiệp tăng trưởng tích cực khác: REE (+17%), HDG (+5%), và QTP (+5%), nhờ lợi thế từ huy động thủy điện và tái tạo.
Ngược lại, một số doanh nghiệp đối mặt với thách thức:
- POW (Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam): Lãi ròng dự báo 371 tỷ đồng, giảm 6%, do cùng kỳ năm ngoái có khoản lãi tỷ giá lớn, trong khi quý III/2025 chịu lỗ tỷ giá và lãi vay tăng.
- PC1 (CTCP Xây lắp Điện 1): Giảm nhẹ 1%, phản ánh áp lực chi phí và biến động thị trường.
Dù quý III có sự phân hóa, triển vọng cả năm 2025 của nhóm cổ phiếu ngành điện vẫn tích cực, với tăng trưởng so với cùng kỳ nhờ phục hồi nhu cầu và chính sách hỗ trợ.
Kết Luận Và Khuyến Nghị
Ngành điện Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, với trọng tâm là năng lượng sạch và thị trường minh bạch. Các nhà đầu tư nên theo dõi sát sao các cổ phiếu dẫn dắt như GEG và NT2, vốn đang hưởng lợi từ xu hướng này. Tuy nhiên, rủi ro từ giá nguyên liệu biến động và chính sách chưa hoàn thiện vẫn tồn tại. MBS Research khuyến nghị duy trì vị thế trong các doanh nghiệp có nền tảng vững chắc, đồng thời chờ đợi các cập nhật từ báo cáo tài chính chính thức vào cuối quý.
Bài báo dựa trên báo cáo của MBS Research và dữ liệu ngành đến ngày 20/9/2025. Thị trường chứng khoán có thể biến động, nhà đầu tư cần tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi quyết định.
