Cuộc cách mạng công nghệ xoay quanh tài sản số, blockchain và trí tuệ nhân tạo (AI) đang định hình lại ngành tài chính, mở ra những cơ hội đầu tư đầy triển vọng tại Việt Nam. Những chia sẻ từ các chuyên gia tại Hội nghị Đầu tư Techcombank 2025 với chủ đề “Việt Nam mới: Tầm nhìn kiến tạo giá trị” (09/07/2025) đã làm nổi bật tiềm năng, thách thức và các bước chuẩn bị cho xu hướng này.
1. Tiềm Năng Của Tài Sản Số
1.1. Quy Mô Thị Trường Tài Sản Số Tại Việt Nam
Theo ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain Việt Nam kiêm Chủ tịch HĐQT 1Matrix, Việt Nam hiện có 17-20% dân số sở hữu tài sản số, thuộc nhóm dẫn đầu thế giới (so với mức trung bình toàn cầu là 5-6.5%). Dòng vốn đổ vào thị trường tiền mã hóa (crypto) tại Việt Nam ước tính đạt 100 tỷ USD, khẳng định vai trò của tài sản số như một “bệ phóng” cho nền kinh tế số và kinh tế Việt Nam nói chung.
1.2. Đa Dạng Hóa Danh Mục Đầu Tư
Tài sản số không chỉ mở rộng danh mục đầu tư mà còn xóa nhòa ranh giới địa lý trong lĩnh vực tài chính. Ông Nguyễn Xuân Minh, Chủ tịch HĐQT CTCP Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS), nhấn mạnh rằng các sản phẩm đầu tư giờ đây không chỉ giới hạn ở cổ phiếu hay trái phiếu mà còn bao gồm:
- Tiền mã hóa (crypto).
- Crowdfunding (gọi vốn cộng đồng).
- Các sản phẩm cấu trúc như chứng khoán hóa khoản vay – vốn phổ biến ở châu Á nhưng còn mới tại Việt Nam.
Xu hướng này giúp các sản phẩm đầu tư dễ dàng tiếp cận hơn, từ nhà đầu tư cá nhân, bán lẻ đến các tổ chức, thay vì chỉ tập trung vào các nhà đầu tư tổ chức như trước đây.
1.3. Tính Không Biên Giới
Ông Nguyễn Khắc Lịch, Cục trưởng Cục Công nghiệp Công nghệ Thông tin (Bộ KH&CN), nhận định rằng tài sản số mang tính không biên giới, cho phép các doanh nghiệp như TCBS mở rộng phạm vi phục vụ từ 100 triệu dân Việt Nam đến 8 tỷ người trên toàn cầu. Điều này đòi hỏi hạ tầng kỹ thuật mạnh mẽ để đáp ứng lượng lớn nhà đầu tư tham gia.
1.4. Khung Pháp Lý Đang Được Hoàn Thiện
Trước năm 2025, việc sở hữu tài sản số tại Việt Nam vẫn nằm trong “vùng xám” do thiếu khung pháp lý rõ ràng, ảnh hưởng đến 21 triệu người sở hữu tài sản mã hóa. Tuy nhiên, Luật Công nghiệp Công nghệ số, được Quốc hội ban hành vào tháng 06/2025 và có hiệu lực từ 01/01/2026, đã công nhận tài sản số như tài sản thực, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc quản lý và phát triển thị trường.
2. Chuẩn Bị Hạ Tầng Cho Tài Sản Số
2.1. Vai Trò Của Blockchain
Ông Phan Đức Trung cho biết, vào cuối năm 2024, Chính phủ đã xác định blockchain là công nghệ quan trọng thứ ba, đóng vai trò then chốt trong giai đoạn tăng trưởng mới của Việt Nam. Blockchain cho phép token hóa các tài sản, bao gồm cả các khoản vay, tạo ra kênh huy động vốn mới, minh bạch và được pháp luật bảo vệ.
2.2. Xây Dựng Hạ Tầng Quốc Gia
Ông Phạm Minh Tiến, Phó Giám đốc Trung tâm Dữ liệu Quốc gia (TTDLQG), chia sẻ rằng TTDLQG đang triển khai:
- Sàn giao dịch dữ liệu quốc gia.
- Chuỗi khối quốc gia, đảm bảo an ninh, an toàn, chủ quyền số và tính minh bạch cho các bên tham gia.
2.3. Học Hỏi Kinh Nghiệm Quốc Tế
Việt Nam đang học hỏi từ các quốc gia khác để xây dựng khung quản lý thị trường crypto hiệu quả. Một trong những bước tiến quan trọng là kế hoạch thí điểm sàn giao dịch tài sản số, dự kiến trở thành ứng dụng trọng điểm của blockchain. Ông Phan Đức Trung nhấn mạnh rằng đổi mới sáng tạo cần được khuyến khích ở cả doanh nghiệp khởi nghiệp và các tập đoàn lớn để tạo tác động mạnh mẽ đến nền kinh tế.
3. Vai Trò Của Trí Tuệ Nhân Tạo (AI)
3.1. AI – Phương Thức Sản Xuất Mới
Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: “Dữ liệu là tư liệu sản xuất mới, còn AI là phương thức sản xuất mới”. Ông Nguyễn Xuân Minh nhấn mạnh rằng, để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của khách hàng, các doanh nghiệp cần tận dụng công nghệ và AI để nâng cao hiệu quả phục vụ.
3.2. Ứng Dụng AI Tại TCBS
Tại TCBS, AI được tích hợp sâu rộng trong các hoạt động:
- Robo Advisor: Hỗ trợ lập kế hoạch tài chính và đầu tư, từ tích lũy nhỏ đến các khoản đầu tư lớn như mua ô tô, nhà cửa.
- TCAnalysis: Nền tảng sử dụng AI tạo sinh để phân tích dữ liệu theo thời gian thực, giúp nhà đầu tư ra quyết định nhanh chóng và chính xác.
- Phân tích phản hồi khách hàng: Xác định nguyên nhân của phản hồi tiêu cực, từ đó cải thiện sản phẩm và dịch vụ.
3.3. Thành Tựu Nhờ AI
Nhờ đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ và AI, TCBS đã đạt được những kết quả nổi bật:
Điểm nổi bật:
- Số lượng khách hàng tăng 50% trong 8 năm.
- Lợi nhuận tăng trưởng bình quân 40% mỗi năm.
- Lợi nhuận trên mỗi nhân viên cao gấp 5 lần so với các công ty cùng ngành.
4. Kết Luận
Sự kết hợp giữa tài sản số và trí tuệ nhân tạo đang mở ra một kỷ nguyên mới cho ngành tài chính tại Việt Nam. Với khung pháp lý ngày càng hoàn thiện, hạ tầng kỹ thuật vững chắc và sự hỗ trợ của công nghệ AI, Việt Nam đang có cơ hội không chỉ bắt kịp mà còn dẫn đầu trong cuộc cách mạng tài chính số.
Các doanh nghiệp như TCBS đang tiên phong trong việc tận dụng các xu hướng này, mang lại giá trị vượt trội cho nhà đầu tư và góp phần xây dựng một “Việt Nam mới” với tầm nhìn kiến tạo giá trị bền vững.
