Trong bối cảnh “khoảng trống thuế quan” 90 ngày trước khi các chính sách thuế mới của Mỹ có hiệu lực, thị trường vận tải biển toàn cầu đang chứng kiến sự bùng nổ về nhu cầu và giá cước. CTCP Vận tải và Xếp dỡ Hải An (HOSE: HAH), doanh nghiệp sở hữu đội tàu container lớn nhất Việt Nam và lọt Top 100 thế giới, đã ghi nhận mức tăng giá cổ phiếu ấn tượng hơn 86%, được hưởng lợi từ xu hướng này.
Giá Cước Vận Tải Tăng Vọt Trong “Khoảng Trống Thuế Quan”
Theo The Post, các doanh nghiệp Mỹ đang gấp rút nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc trước khi thời hạn tạm hoãn áp thuế cao kết thúc vào ngày 10/7/2025. Nắm bắt tâm lý cấp bách, các hãng tàu lớn, bao gồm Hapag-Lloyd, đã tăng phụ phí vận chuyển, đẩy giá cước tăng mạnh.
Cụ thể, giá cước vận chuyển container 40 feet từ Trung Quốc đến các cảng Bờ Tây Mỹ tăng từ 3.500 USD lên 6.500 USD kể từ ngày 1/6/2025, trong khi các cảng Bờ Đông ghi nhận mức cước mới lên tới 7.500 USD, so với 4.500 USD trước đó.
Dữ liệu từ nền tảng Xeneta cho thấy, từ ngày 14/5/2025, giá cước trung bình tuyến Trung Quốc – Bờ Tây Mỹ tăng khoảng 8%, từ 2.600 USD lên 2.805 USD/container 40 feet.
Tuy nhiên, nhóm khách hàng trả giá cao nhất (top 25%) phải chi trả tới 3.100 USD/container, tăng 18% trong cùng kỳ. Các doanh nghiệp này sẵn sàng chấp nhận chi phí cao để đảm bảo hàng hóa được vận chuyển kịp thời trong giai đoạn “khoảng trống thuế quan”.
Ông Lou Lentine, CEO hãng thiết bị thể thao Echelon, chia sẻ rằng chi phí vận chuyển các sản phẩm như máy chạy bộ từ Trung Quốc đã tăng gấp đôi, lên tới 6.000 USD/container. Trong khi các doanh nghiệp lớn như Home Depot có thể thương lượng để giảm phần nào chi phí, các công ty nhỏ gần như không có lợi thế đàm phán.
Ông Bobby Shoule, đại diện công ty logistics JW Hampton Jr. & Co., nhấn mạnh:
Chúng tôi không có lựa chọn nào khác ngoài việc trả mức giá này, vì không có cơ chế kiểm soát giá cước của các hãng tàu.
Ngoài vận tải biển, nhiều doanh nghiệp đã chuyển sang vận tải hàng không – dù chi phí cao hơn nhiều – để tránh rủi ro thuế quan nếu giao hàng chậm trễ. Xu hướng này cho thấy các công ty sẵn sàng chi trả mức giá cao để đảm bảo dòng chảy hàng hóa thông suốt.
Kịch Bản Mỹ – Trung Lặp Lại Đẩy Cổ Phiếu HAH Phá Đỉnh
Trong báo cáo tháng 11/2024, Chứng khoán SSI dự báo các chính sách thuế mới dưới thời Tổng thống Donald Trump sẽ tác động gián tiếp đến ngành logistics toàn cầu, tạo ra làn sóng gia tăng nhu cầu nhập khẩu hàng hóa dễ bảo quản trước khi thuế mới có hiệu lực.
Kịch bản này từng xảy ra trong giai đoạn 2017–2019, khi giá trị nhập khẩu của Mỹ từ Trung Quốc tăng mạnh. Nếu lịch sử lặp lại, ngành vận tải biển, đặc biệt là các doanh nghiệp như HAH, có thể hưởng lợi lớn từ nhu cầu tăng vọt trong năm 2025.
SSI ước tính doanh thu và lợi nhuận sau thuế của HAH trong năm 2024 đạt lần lượt 3.700 tỷ đồng và 554 tỷ đồng, tăng 43% và 44% so với cùng kỳ. Năm 2025, lợi nhuận được dự báo tăng thêm 17%, đạt 650 tỷ đồng trong kịch bản cơ bản, nhưng có thể giảm 13% vào năm 2026 do tác động từ xu hướng giảm giá cước.
Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu HAH đã phản ánh rõ kỳ vọng này. Trong phiên sáng ngày 27/5/2025, cổ phiếu HAH tăng kịch trần lên 84.400 đồng/cp, đạt mức đỉnh lịch sử.
Tính từ đầu tháng 5/2025, vốn hóa của HAH tăng khoảng 35%, và từ khi Mỹ tạm hoãn áp thuế đối ứng 46% với Việt Nam, giá cổ phiếu đã tăng hơn 86%. Thanh khoản cổ phiếu cũng sôi động, với hàng triệu đơn vị được giao dịch mỗi phiên.
Vị Thế Hàng Đầu Của HAH Trong Ngành Vận Tải Container
CTCP Vận tải và Xếp dỡ Hải An hiện sở hữu đội tàu container lớn nhất Việt Nam, với 16 tàu có tổng sức chứa 26.500 TEU, chiếm khoảng 67% tổng sức chở của đội tàu container nội địa. Theo Alphaliner, đội tàu của HAH lọt Top 100 thế giới, với các tàu có sức chở từ 800 đến 3.500 TEU, hoạt động chủ yếu trên các tuyến nội địa và nội Á.
Năm 2024, HAH tiếp nhận 4 tàu mới, nâng tổng sức chở lên hơn 50% so với năm 2023. Công ty cũng ký các hợp đồng thuê tàu định hạn với giá cao, như tàu Haian Gama ở mức 30.000 USD/ngày đến hết tháng 6/2025, đảm bảo nguồn thu ổn định.
HĐQT HAH vừa thông qua kế hoạch kinh doanh 2025, với mục tiêu doanh thu 4.243 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 702 tỷ đồng, lần lượt tăng 5% và 8% so với năm 2024.
Cơ Hội Và Thách Thức
Sự gia tăng giá cước và nhu cầu vận tải là cơ hội lớn cho HAH, đặc biệt khi các hãng tàu lớn như Hapag-Lloyd cắt giảm 30% chuyến hàng từ Trung Quốc sang Mỹ do căng thẳng thương mại.
Tuy nhiên, HAH cũng đối mặt với thách thức từ tình trạng cung vượt cầu trong năm 2025, khi nguồn cung tàu toàn cầu dự kiến tăng 10,4% do các tàu mới được giao. Ngoài ra, nếu tuyến Biển Đỏ và Kênh Suez hoạt động bình thường trở lại, nhu cầu vận tải container toàn cầu có thể giảm 1%, ảnh hưởng đến giá cước.
Kết Luận
Sự bùng nổ của giá cước vận tải container, cùng với kịch bản thương chiến Mỹ – Trung lặp lại, đã tạo đà cho cổ phiếu HAH tăng hơn 86%, đạt đỉnh lịch sử.
Với đội tàu container hàng đầu Việt Nam và vị thế trong Top 100 thế giới, HAH đang tận dụng tốt cơ hội từ “khoảng trống thuế quan” để đạt kết quả kinh doanh ấn tượng. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần chuẩn bị cho những biến động tiềm tàng khi chính sách thuế mới có hiệu lực và nguồn cung tàu tăng mạnh vào năm 2026.
