Thực Trạng Sụt Giảm CASA Trong Ngành Ngân Hàng
Theo báo cáo của CTCP Chứng khoán KIS, tỷ lệ CASA toàn ngành ngân hàng Việt Nam đã giảm từ 22,2% trong quý IV/2024 xuống còn 20,7% trong quý I/2025. Dữ liệu từ Wichart cho thấy, trong số 27 ngân hàng niêm yết công bố báo cáo tài chính quý I/2025, có tới 21 ngân hàng ghi nhận tỷ lệ CASA sụt giảm, bao gồm cả những ngân hàng lớn vốn nổi bật với khả năng huy động vốn không kỳ hạn.
-
Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) tiếp tục dẫn đầu với tỷ lệ CASA đạt 35,67%, nhưng đã giảm đáng kể từ mức 39,05% cuối năm 2024.
-
Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) đứng thứ hai với tỷ lệ CASA 35,06%, giảm so với 37,35% vào cuối năm 2024.
-
Các ngân hàng lớn khác có tỷ lệ CASA trên 20% bao gồm: Vietcombank (32,26%), MSB (23,98%), VietinBank (23,92%), ACB (21,98%), và TPBank (20,27%). Tuy nhiên, tất cả đều ghi nhận sự sụt giảm so với cuối năm trước.
-
Ngân hàng TMCP Liên Việt (LPBank) chứng kiến mức giảm mạnh nhất, từ 9,79% xuống 6,87%.
-
Ngân hàng TMCP Hàng Hải (MSB) cũng báo cáo tỷ lệ CASA giảm từ 26% xuống 24% trong quý I/2025, so với 29% trong quý I/2024.
Trong khi đó, một số ít ngân hàng “ngược dòng” với tỷ lệ CASA tăng nhẹ, như OCB (15,61%), VIB (15,09%), Eximbank (14,99%), VietABank (4,34%), VBB (5,4%), và KienLong Bank (6,72%). Tuy nhiên, mức tăng này không đủ để thay đổi bức tranh chung của ngành.
Nguyên Nhân Sụt Giảm CASA: Hơn Cả Yếu Tố Mùa Vụ
Yếu Tố Mùa Vụ Truyền Thống
Tiền gửi không kỳ hạn thường giảm vào quý I hàng năm do nhu cầu rút tiền mặt tăng cao trong dịp Tết Nguyên Đán để chi tiêu cá nhân, thanh toán lương thưởng, và các khoản chi cuối năm của doanh nghiệp. Tuy nhiên, mức độ sụt giảm CASA trong quý I/2025 diễn ra trên diện rộng và quy mô lớn hơn, cho thấy những nguyên nhân sâu xa hơn.
Dòng Tiền Dịch Chuyển Sang Kênh Đầu Tư Hấp Dẫn
– Thị Trường Vàng
Giá vàng trong nước từ đầu năm 2025 đã tăng khoảng 13 triệu đồng/lượng (15%), sau một năm 2024 tăng nóng. Trên thị trường thế giới, giá vàng giao ngay đạt 2.906,04 USD/ounce, trong khi vàng kỳ hạn tháng 5/2025 chốt ở mức 2.914,10 USD/ounce, tăng 1,7% trong một tuần. Mức tăng ấn tượng này khiến vàng trở thành kênh trú ẩn an toàn, thu hút dòng tiền từ tài khoản không kỳ hạn.
– Thị Trường Bất Động Sản
Theo Batdongsan.com.vn, nhu cầu tìm kiếm bất động sản tại Hà Nội trong tháng 4/2025 tăng 27% so với tháng trước. Lãi suất thấp và chính sách bơm vốn mạnh mẽ của Ngân hàng Nhà nước đang thúc đẩy dòng tiền chảy vào bất động sản.
Bà Phạm Thị Miền, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thị trường Bất động sản Việt Nam, nhận định rằng lãi suất thấp sẽ tiếp tục kích thích đầu tư vào lĩnh vực này, đặc biệt khi thị trường đang có dấu hiệu phục hồi.
– Thị Trường Chứng Khoán
Thị trường chứng khoán Việt Nam đã vượt mốc 1.300 điểm trong những tháng đầu năm 2025, trở thành kênh đầu tư hấp dẫn với cả nhà đầu tư cá nhân và tổ chức. Lãi suất tiền gửi không kỳ hạn thấp khiến nhiều khách hàng chuyển hướng sang chứng khoán để tìm kiếm lợi nhuận cao hơn.
– Chuyển Đổi Sang Tiền Gửi Có Kỳ Hạn
Nhiều khách hàng đã chuyển tiền từ tài khoản không kỳ hạn sang tiền gửi có kỳ hạn để tận dụng lãi suất cao hơn, đặc biệt khi các ngân hàng tung ra nhiều chương trình ưu đãi vào cuối năm 2024.
Tác Động Của Sụt Giảm CASA
Gia Tăng Chi Phí Vốn và Áp Lực Lên Biên Lãi Ròng
Sự sụt giảm CASA làm thu hẹp nguồn vốn giá rẻ, buộc các ngân hàng phải huy động vốn từ tiền gửi có kỳ hạn hoặc vay vốn với lãi suất cao hơn. Điều này làm tăng chi phí vốn và gây áp lực lên biên lãi ròng (NIM). Ví dụ, LPBank ghi nhận thu nhập lãi thuần giảm 5% trong quý I/2025, từ 3.464 tỷ đồng xuống 3.282 tỷ đồng, một phần do tỷ lệ CASA giảm mạnh từ 9,79% xuống 6,87%.
Thách Thức Trong Duy Trì Lợi Nhuận và Thanh Khoản
Nguồn vốn không kỳ hạn là yếu tố cốt lõi giúp ngân hàng duy trì lợi nhuận và thanh khoản. Sự sụt giảm CASA không chỉ ảnh hưởng đến NIM mà còn đặt ra thách thức trong việc đảm bảo nguồn vốn ổn định, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các ngân hàng.
Chiến Lược Nâng Cao CASA Trong Bối Cảnh Cạnh Tranh
Phát Triển Ngân Hàng Số và Hệ Sinh Thái Thanh Toán
Các ngân hàng như Sacombank đã tận dụng công nghệ để duy trì vị trí trong top 10 ngân hàng có tỷ lệ CASA cao nhất. Với hơn 20 dòng thẻ ngân hàng, bao gồm thẻ tín dụng Sacombank Platinum Cashback với cơ chế hoàn tiền hấp dẫn, Sacombank đã xây dựng hệ sinh thái thanh toán đa dạng, thu hút khách hàng duy trì số dư không kỳ hạn.
Tương tự, ABBANK ghi nhận kết quả tích cực nhờ nền tảng ABBANK Business, với các tính năng như chuyển tiền quốc tế online, cập nhật sinh trắc học trực tuyến, và mua bán ngoại tệ online. Kênh số của ABBANK chiếm 56% tổng lượng giao dịch của khách hàng doanh nghiệp trong quý I/2025.
Đổi Mới Sản Phẩm và Dịch Vụ
Để tăng CASA, các ngân hàng cần không ngừng cải tiến sản phẩm, miễn phí giao dịch, và nâng cao trải nghiệm khách hàng thông qua công nghệ. Điều này giúp khuyến khích khách hàng duy trì số dư trên tài khoản thay vì rút tiền mặt.
Thay Đổi Tư Duy và Chiến Lược Kinh Doanh
Các ngân hàng cần chuyển đổi từ mô hình tín dụng truyền thống sang chiến lược bán lẻ hiện đại, tập trung vào bán chéo sản phẩm và dịch vụ. Việc miễn phí giao dịch, phát triển hệ sinh thái thanh toán trực tuyến, và đầu tư mạnh vào công nghệ là những yếu tố then chốt để cải thiện tỷ lệ CASA, đặc biệt với các ngân hàng có tỷ lệ CASA thấp.
Kết Luận
Sự sụt giảm CASA trong quý I/2025 tại 21/27 ngân hàng niêm yết phản ánh không chỉ yếu tố mùa vụ mà còn xu hướng dịch chuyển dòng vốn sang các kênh đầu tư hấp dẫn hơn như vàng, bất động sản, và chứng khoán. Tình trạng này đặt ra thách thức lớn cho các ngân hàng trong việc kiểm soát chi phí vốn, duy trì biên lãi ròng, và đảm bảo thanh khoản.
Để đối phó, các ngân hàng cần đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển hệ sinh thái thanh toán, và đổi mới sản phẩm dịch vụ. Trong dài hạn, những ngân hàng xây dựng được chiến lược CASA hiệu quả sẽ tạo lợi thế cạnh tranh, đảm bảo nguồn vốn giá rẻ ổn định, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động và khả năng sinh lời.
