Điểm Danh 8 Nhóm Ngành Nền Tảng Tốt, Định Giá Hấp Dẫn Để Đầu Tư Trong Bối Cảnh Thuế Quan Bất Định

Trong bối cảnh triển vọng đàm phán thuế quan toàn cầu vẫn còn nhiều bất định, Công ty Chứng khoán BIDV (BSC) khuyến nghị nhà đầu tư tập trung vào các nhóm ngành có nền tảng cơ bản tốt và định giá hấp dẫn, đồng thời ít chịu ảnh hưởng trực tiếp từ các biến động thuế quan.

Báo cáo mới nhất của BSC chỉ ra rằng VN-Index hiện giao dịch ở mức định giá hấp dẫn với P/E trailing 12,72 lần (trên mức -1 độ lệch chuẩn) và P/B trailing 1,64 lần (gần đáy lịch sử 4 năm). Dưới đây là 8 nhóm ngành tiềm năng và các kịch bản đầu tư trong bối cảnh thuế quan chưa rõ ràng.

Tình Hình Thị Trường và Chiến Lược Đầu Tư

Sau kết quả kinh doanh ấn tượng trong quý 1/2025, VN-Index vẫn duy trì mức định giá hấp dẫn so với lịch sử. Tuy nhiên, với các yếu tố vĩ mô khó lường như chính sách thuế quan của Mỹ, BSC khuyến nghị nhà đầu tư tập trung vào yếu tố vi mô nội tại của doanh nghiệp thay vì dự đoán các biến động chính sách. Trong giai đoạn thị trường hồi phục, nhà đầu tư nên tái cấu trúc danh mục, ưu tiên các cổ phiếu ít chịu tác động trực tiếp từ thuế quan, có nền tảng cơ bản tốt và định giá hợp lý.

BSC đề xuất 8 nhóm ngành tiềm năng để đầu tư trong bối cảnh hiện tại:

1. Dược phẩm

2. Công nghệ

3. Chăn nuôi

4. Phân bón – Hóa chất

5. Viễn thông

6. Du lịch – Giải trí

7. Hàng không

8. Bất động sản nhà ở

Những nhóm ngành này được đánh giá có khả năng chống chịu tốt trước biến động thuế quan, đồng thời sở hữu tiềm năng tăng trưởng dài hạn nhờ nhu cầu nội địa ổn định và định giá hấp dẫn.

Kịch Bản Thuế Quan và Tác Động Đến Ngành

BSC xây dựng kịch bản cơ sở với giả định Mỹ áp thuế suất từ 15-25% lên hàng hóa Việt Nam. Kịch bản này dựa trên các yếu tố:

• Lợi thế cạnh tranh: Giá hàng hóa Việt Nam rẻ hơn khoảng 15-20% so với khu vực, kết hợp với vị trí địa lý thuận lợi trên tuyến hàng hải quốc tế.

• Môi trường đầu tư: Chính sách ưu đãi thuế, miễn giảm tiền thuê đất và môi trường chính trị ổn định giúp Việt Nam thu hút FDI.

• Cấu trúc xuất khẩu: Khối FDI chiếm 70% kim ngạch xuất khẩu, với các sản phẩm chủ lực như máy vi tính, điện tử, linh kiện và điện thoại. Riêng xuất khẩu sang Mỹ, đồ điện tử chiếm 46% tổng giá trị.

Tổng thống Donald Trump đã đề cập mức thuế quan 10% là sàn và 46% là trần, tạo ra nhiều kịch bản khác nhau cho các ngành xuất khẩu của Việt Nam.

Ngành Chịu Ảnh Hưởng Trực Tiếp

1. Dệt May

   • Tác động: Nếu Mỹ áp thuế tương đương các đối thủ như Ấn Độ, Bangladesh, Indonesia, doanh nghiệp dệt may Việt Nam vẫn có lợi thế nhờ nhân công tay nghề cao, đáp ứng tiêu chí ESG và sản xuất sản phẩm giá trị gia tăng. Tuy nhiên, ngắn hạn, đơn hàng có thể giảm do nhu cầu tại Mỹ chưa mạnh.

   • Khuyến nghị: Ưu tiên các doanh nghiệp có năng lực cạnh tranh cao, như những công ty sản xuất hàng may mặc cao cấp.

2. Thủy Sản

   • Tác động: Cá tra Việt Nam vẫn cạnh tranh tốt so với cá rô phi Trung Quốc, nhưng sản lượng xuất khẩu ngắn hạn sẽ giảm do nhu cầu Mỹ yếu, thể hiện qua sản lượng giảm trong quý 1 và đầu quý 2/2025.

   • Khuyến nghị: Chọn các doanh nghiệp có khả năng đa dạng hóa thị trường và tối ưu chi phí.

3. Gỗ

   • Tác động: Với mức thuế 15-25%, đồ gỗ Việt Nam có lợi thế cạnh tranh so với Trung Quốc (kim ngạch xuất khẩu gỗ lớn thứ 2 vào Mỹ), nhưng ngang ngửa với Canada. Ngắn hạn, nhu cầu giảm do đây là sản phẩm không thiết yếu và thị trường nhà ở Mỹ suy yếu.

   • Khuyến nghị: Tập trung vào các doanh nghiệp có chiến lược dài hạn và khả năng mở rộng thị trường thay thế.

4. Bất Động Sản Khu Công Nghiệp

   • Tác động: Dòng vốn FDI có thể chậm lại do xu hướng đa dạng hóa chuỗi cung ứng sang các quốc gia khác. Tuy nhiên, nếu đàm phán Việt Nam – Mỹ đảm bảo nguồn gốc hàng hóa, FDI có thể tích cực hơn nhờ các doanh nghiệp cung ứng “đầu nguồn”.

   • Khuyến nghị: Theo dõi tiến trình đàm phán và ưu tiên các doanh nghiệp có quỹ đất lớn, vị trí chiến lược.

5. Săm Lốp

   • Tác động: Mỹ áp thuế bổ sung 10%, nhưng nếu không gia hạn, các sản phẩm săm lốp (mã HS 4011.10.x, 4011.20.x) sẽ chịu thuế 25% theo Proclamation 10908. Điều này gây áp lực lớn lên biên lợi nhuận và sức cạnh tranh của doanh nghiệp xuất khẩu săm lốp sang Mỹ.

   • Khuyến nghị: Chọn các doanh nghiệp có khả năng tối ưu hóa chi phí hoặc đa dạng hóa thị trường.

Ngành Chịu Ảnh Hưởng Gián Tiếp

1. Cảng Biển – Logistics

   • Tác động: Sản lượng container tại các cảng nước sâu chỉ giảm nhẹ do phục vụ đa dạng thị trường. Cảng sông không chịu ảnh hưởng đáng kể nhờ tập trung vào thị trường Nội Á.

   • Khuyến nghị: Ưu tiên các doanh nghiệp cảng biển có vị trí chiến lược và khả năng phục vụ đa thị trường.

2. Thép

   • Tác động: Thép không chịu thuế đối ứng, nhưng tôn mạ chịu thuế 40-88%, khó cạnh tranh tại Mỹ. Thép HRC chỉ chịu thuế 25%, vẫn duy trì vị thế cạnh tranh và có khả năng đẩy mạnh xuất khẩu.

   • Khuyến nghị: Chọn các doanh nghiệp sản xuất thép HRC có chi phí sản xuất thấp.

3. Ngân Hàng

   • Tác động: Tăng trưởng tín dụng khó đạt mục tiêu >16% do suy giảm xuất nhập khẩu và FDI. Tuy nhiên, các biện pháp thúc đẩy cung ứng vốn và hạ lãi suất có thể tạo cơ hội.

   • Khuyến nghị: Ưu tiên các ngân hàng có bảng cân đối tài sản lành mạnh và khả năng tận dụng chính sách kích cầu.

4. Tiêu Dùng Bán Lẻ

   • Tác động: Tiêu dùng thiết yếu duy trì ổn định, ít cạnh tranh từ sản phẩm thay thế. Tiêu dùng không thiết yếu bị phân hóa theo ngành.

   • Khuyến nghị: Tập trung vào các doanh nghiệp tiêu dùng thiết yếu có thương hiệu mạnh.

5. Giấy

   • Tác động: 40% sản lượng giấy phục vụ doanh nghiệp xuất khẩu, chịu áp lực dư cung và tác động gián tiếp từ giảm đơn hàng xuất khẩu.

   • Khuyến nghị: Chọn các doanh nghiệp có khả năng tối ưu chi phí và mở rộng thị trường nội địa.

Ngành Ít Chịu Ảnh Hưởng Trực Tiếp

1. Dược Phẩm: Nhu cầu ổn định, ít phụ thuộc vào xuất khẩu sang Mỹ.

2. Công Nghệ: Lợi thế từ chuyển dịch chuỗi cung ứng và nhu cầu nội địa.

3. Chăn Nuôi: Tập trung vào thị trường nội địa, ít chịu tác động thuế quan.

4. Phân Bón – Hóa Chất: Tỷ trọng xuất khẩu sang Mỹ thấp, dễ đa dạng hóa thị trường.

5. Viễn Thông: Nhu cầu dịch vụ ổn định, không phụ thuộc vào thuế quan Mỹ.

6. Du Lịch – Giải Trí: Phục hồi mạnh nhờ nhu cầu nội địa và quốc tế (trừ Mỹ).

7. Hàng Không: Tăng trưởng nhờ du lịch nội địa và khu vực, ít phụ thuộc vào thị trường Mỹ.

8. Bất Động Sản Nhà Ở: Nhu cầu nhà ở nội địa ổn định, hưởng lợi từ chính sách kích cầu.

Kịch Bản Tích Cực Hơn Về Thuế Quan

Nếu đàm phán thuế quan diễn biến tích cực, nhà đầu tư có thể cân nhắc các cổ phiếu chịu ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp từ thuế quan, nhưng đã bị chiết khấu sâu, để tận dụng đà hồi phục. Các ngành như dệt may, thủy sản, gỗ, bất động sản khu công nghiệp và săm lốp có thể hưởng lợi nếu thuế giảm hoặc Việt Nam đạt được các thỏa thuận ưu đãi.

Kết Luận

Trong bối cảnh bất định về thuế quan, nhà đầu tư cần ưu tiên an toàn vốn và tập trung vào các nhóm ngành có nền tảng cơ bản tốt, định giá hấp dẫn và ít chịu ảnh hưởng trực tiếp từ thuế quan, như dược phẩm, công nghệ, chăn nuôi, phân bón – hóa chất, viễn thông, du lịch – giải trí, hàng không, bất động sản nhà ở. Đồng thời, theo dõi sát diễn biến đàm phán Việt Nam – Mỹ và các kịch bản thuế quan để điều chỉnh danh mục kịp thời. Với định giá VN-Index ở mức hấp dẫn, đây là cơ hội để tái cấu trúc danh mục, tận dụng giai đoạn thị trường hồi phục để tối ưu hóa lợi nhuận.