Tổng Quan Thị Trường và Vị Thế Của Petrolimex
Petrolimex (PLX), Tập đoàn Xăng Dầu Việt Nam, là doanh nghiệp dẫn đầu ngành phân phối xăng dầu tại Việt Nam với khoảng 50% thị phần. Công ty sở hữu 2.898 trạm xăng dầu COCO (do Petrolimex sở hữu và vận hành, bán lẻ) và 1.956 trạm DODO (do đại lý sở hữu và vận hành, bán buôn). Ngoài mảng cốt lõi, PLX còn hoạt động trong các lĩnh vực hóa dầu (dầu nhờn, nhựa đường), khí hóa lỏng (LPG), vận chuyển xăng dầu, và bảo hiểm thông qua công ty liên kết PJICO (PGI).
Theo báo cáo cập nhật ngày 14/5/2025 của Chứng khoán Vietcap, PLX được khuyến nghị MUA với giá mục tiêu 42.800 VND/cổ phiếu, tương ứng mức sinh lời 23,2% (bao gồm lợi suất cổ tức 3,4%) từ giá hiện tại 35.700 VND. Dù đối mặt với thách thức ngắn hạn từ giá dầu giảm, Vietcap kỳ vọng PLX sẽ phục hồi mạnh mẽ từ năm 2026 nhờ cơ chế định giá linh hoạt mới và tăng trưởng sản lượng bán hàng.
Bối Cảnh Kinh Tế và Ngành Xăng Dầu
Tình Hình Kinh Tế Vĩ Mô
Năm 2025, kinh tế Việt Nam đang chuyển dịch từ động lực ngoại lực (xuất khẩu, FDI) sang nội lực (tiêu dùng nội địa, đầu tư công). Tiêu thụ xăng dầu trong nước được Bộ Công Thương dự báo tăng 8% YoY, gấp đôi tốc độ tăng trưởng năm 2024, phản ánh nhu cầu nội địa mạnh mẽ. Tuy nhiên, giá dầu Brent giảm 19% YoY (dự báo 65 USD/thùng trong năm 2025) và tỷ giá USD/VND tăng gây áp lực lên chi phí nhập khẩu và lợi nhuận các doanh nghiệp xăng dầu.
Cơ Chế Định Giá Mới
Dự thảo lần thứ 6 Nghị định về kinh doanh xăng dầu (tháng 4/2025) đề xuất chuyển sang cơ chế giá thị trường từ 1/1/2026, cho phép thương nhân phân phối tự quyết định giá bán lẻ và bán buôn, thay vì dựa trên giá cơ sở do Chính phủ quy định. Điều này sẽ:
-
Phản ánh chi phí thực tế chính xác hơn, khôi phục biên lợi nhuận hoạt động về mức trước đại dịch COVID-19 (khoảng 7,8% vào năm 2026 so với 6,1% năm 2024).
-
Tăng tính cạnh tranh và khả năng sinh lời của các doanh nghiệp lớn như PLX, vốn có hệ thống phân phối rộng khắp.
Quy Định Chặt Chẽ Hỗ Trợ Thị Phần
Năm 2024, số lượng thương nhân phân phối xăng dầu có giấy phép giảm còn 30 (giảm 5 đơn vị) do Chính phủ tăng cường giám sát và thu hồi giấy phép. Các quy định mới, như yêu cầu sử dụng 100% hóa đơn điện tử và sở hữu kho bãi (không thuê), gây khó khăn cho các hoạt động bất hợp pháp. PLX, với hệ thống kho bãi và mạng lưới trạm xăng dầu mạnh, được dự báo sẽ gia tăng thị phần trong bối cảnh này.
Kết Quả Kinh Doanh và Dự Báo
Kết Quả Kinh Doanh Năm 2024
-
Doanh thu: 284.017 tỷ đồng (+9,4% YoY), chủ yếu từ mảng xăng dầu (268.015 tỷ đồng).
-
Lợi nhuận gộp: 17.351 tỷ đồng, biên lợi nhuận gộp đạt 6,1%.
-
Lợi nhuận sau thuế (LNST): 2.890 tỷ đồng (-23,9% YoY), do giá dầu Brent tăng cao và chi phí vận hành tăng.
Dự Báo Năm 2025
Vietcap dự báo năm 2025 sẽ là năm khó khăn với PLX do:
-
Giá dầu Brent giảm 19% YoY (65 USD/thùng), kéo giá xăng A95 giảm 18,2% (18.495 đồng/lít) và dầu diesel giảm 14,9% (15.933 đồng/lít).
-
Biên lợi nhuận gộp trên mỗi lít giảm 5% YoY, do PLX phải bán hàng tồn kho mua với giá cao hơn.
-
Dự phòng tồn kho: 687 tỷ đồng, phản ánh giá dầu giảm.
-
Khoản lỗ một lần: 300 tỷ đồng từ thoái vốn Petrolimex Lào.
Kết quả:
-
Doanh thu: 221.276 tỷ đồng (-22,1% YoY), do giá bán giảm dù sản lượng bán trong nước tăng 6% YoY (11,2 triệu m³).
-
LNST sau lợi ích CĐTS: 2.199 tỷ đồng (-24% YoY).
-
EPS: 1.729 đồng, với P/E dự phóng 22,7x.
Triển Vọng Dài Hạn (2026-2029)
Từ năm 2026, PLX được kỳ vọng phục hồi mạnh mẽ nhờ:
-
Sản lượng bán hàng tăng trưởng CAGR 5% (2024-2027), đạt 4,5% mỗi năm từ 2026.
-
Biên lợi nhuận gộp cải thiện, đạt 7,5% năm 2025 và 7,8% năm 2026, nhờ cơ chế giá linh hoạt và chi phí định mức tăng (xăng A95: 1.140 đồng/lít, +6%; dầu diesel: 1.170 đồng/lít, +14% từ tháng 7/2024).
-
LNST sau lợi ích CĐTS: Tăng trưởng CAGR 19% giai đoạn 2024-2027, đạt 3.752 tỷ đồng (+70,6% YoY) năm 2026 và 4.877 tỷ đồng (+30% YoY) năm 2027.
-
EPS dự phóng: 2.951 đồng (2026) và 3.837 đồng (2027), với P/E giảm còn 13,3x (2026) và 10,2x (2027).
Định Giá Hấp Dẫn
PLX hiện giao dịch với P/E trung bình 2025-2026 là 18,0x, tương ứng PEG 2 năm là 0,9, cho thấy định giá hấp dẫn so với tốc độ tăng trưởng EPS dự kiến. Giá mục tiêu 42.800 VND được xác định bằng mô hình chiết khấu dòng tiền (DCF) với:
-
WACC: 10,5%.
-
Tỷ lệ tăng trưởng giá trị cuối: 3,0%.
-
Giá trị vốn chủ sở hữu: 54.332 tỷ đồng.
Yếu Tố Hỗ Trợ và Rủi Ro
Yếu Tố Hỗ Trợ
-
Cơ chế định giá linh hoạt: Từ 2026, PLX có thể tự quyết định giá bán, cải thiện biên lợi nhuận.
-
Tăng vốn điều lệ: Thông qua phát hành cổ tức bằng cổ phiếu, tăng tính thanh khoản.
-
Lợi nhuận từ thoái vốn PJICO: Công ty liên kết PGI (sở hữu 40,95%) đóng góp 95 tỷ đồng vào LNST năm 2024, với tiềm năng tăng giá trị khi thoái vốn.
-
Tăng trưởng sản lượng bán: Hỗ trợ từ nhu cầu tiêu thụ xăng dầu trong nước tăng 8% YoY và thị phần mở rộng.
Rủi Ro
-
Biến động giá dầu: Giá dầu Brent giảm mạnh hoặc tăng đột biến có thể ảnh hưởng đến biên lợi nhuận và dự phòng tồn kho.
-
Tỷ giá USD/VND: Tăng tỷ giá làm tăng chi phí nhập khẩu nhiên liệu.
-
Cạnh tranh thị trường: Dù các quy định chặt chẽ hỗ trợ PLX, các đối thủ lớn khác vẫn có thể gây áp lực.
-
Rủi ro quản trị: Việc tạm đình chỉ Tổng Giám đốc Đào Nam Hải (7/5/2025) có thể gây lo ngại, nhưng Vietcap đánh giá tác động hạn chế nhờ sự điều hành kịp thời của Chủ tịch HĐQT Phạm Văn Thanh.
Tác Động Từ Biến Động Nội Bộ
Ngày 7/5/2025, Bộ Tài chính tạm đình chỉ chức vụ Người đại diện vốn Nhà nước kiêm Tổng Giám đốc PLX của ông Đào Nam Hải. HĐQT PLX đã phân công Chủ tịch Phạm Văn Thanh tạm thời điều hành từ 8/5/2025, đảm bảo hoạt động không gián đoạn. Vietcap cho rằng sự kiện này có tác động hạn chế đến hoạt động cốt lõi, do PLX có hệ thống quản trị chuyên nghiệp và đội ngũ lãnh đạo dày dặn kinh nghiệm.
Kế Hoạch Tái Cơ Cấu và Kinh Doanh
PLX tiếp tục thực hiện kế hoạch giai đoạn 2021-2025, bao gồm:
-
Thoái vốn Petrolimex Lào: Dự kiến hoàn tất trong năm 2025, dù ghi nhận khoản lỗ 300 tỷ đồng.
-
Mở rộng mạng lưới: Đầu tư khoảng 55 trạm xăng dầu mới mỗi năm và nâng cấp phương tiện vận tải.
-
Tối ưu hóa chi phí: Giảm chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp, dù chi phí vận hành tăng trong quý 1/2025.
-
Tăng cường công nghệ: Áp dụng hóa đơn điện tử 100% và hiện đại hóa hệ thống phân phối.
So Sánh Với Các Đối Thủ Khu Vực
So với các công ty cùng ngành trong khu vực, PLX có:
-
P/E thấp hơn (25,6x so với trung bình khu vực 12,3x-12,7x).
-
ROE thấp hơn (7,3% so với 13,0%-15,4%), nhưng được kỳ vọng cải thiện từ 2026 nhờ cơ chế giá mới.
-
Biên lợi nhuận hoạt động thấp (3% so với mức trước đại dịch), nhưng dự thảo Nghị định mới sẽ giúp PLX đạt mức ngang bằng khu vực.
Khuyến Nghị Đầu Tư
Vietcap duy trì khuyến nghị MUA cổ phiếu PLX với các luận điểm chính:
-
Định giá hấp dẫn: P/E dự phóng 18,0x và PEG 0,9, thấp hơn so với tốc độ tăng trưởng EPS dài hạn.
-
Triển vọng dài hạn tích cực: Cơ chế định giá linh hoạt từ 2026 và tăng trưởng sản lượng bán hàng sẽ thúc đẩy lợi nhuận.
-
Yếu tố hỗ trợ ngắn hạn: Tăng vốn điều lệ và lợi nhuận từ thoái vốn PJICO.
Nhà đầu tư nên:
-
Theo dõi giá dầu Brent: Biến động giá dầu có thể ảnh hưởng đến biên lợi nhuận ngắn hạn.
-
Cân nhắc thời điểm mua: Giá cổ phiếu PLX đã giảm 15% trong 3 tháng qua, tạo cơ hội tích lũy ở mức giá hấp dẫn.
-
Quản trị rủi ro: Xem xét các yếu tố tỷ giá và cạnh tranh thị trường khi xây dựng danh mục.
Kết Luận
Petrolimex (PLX) là cơ hội đầu tư hấp dẫn trong bối cảnh thị trường xăng dầu Việt Nam đang chuyển mình với các quy định mới và nhu cầu tiêu thụ tăng trưởng mạnh. Dù đối mặt với thách thức ngắn hạn từ giá dầu giảm, PLX được kỳ vọng phục hồi mạnh mẽ từ năm 2026 nhờ cơ chế định giá linh hoạt, tăng trưởng sản lượng, và vị thế dẫn đầu thị trường. Với giá mục tiêu 42.800 VND và tổng mức sinh lời 23,2%, PLX là lựa chọn đáng cân nhắc cho nhà đầu tư dài hạn.