Ngày 25/4/2025, Đại hội đồng Cổ đông thường niên 2025 của HAGL Agrico (HNG) đã trở thành tâm điểm chú ý khi công ty đứng trước bờ vực sinh tử với lỗ lũy kế gần 8.648 tỷ đồng và 14 quý liên tiếp thua lỗ. Trong bối cảnh tài chính nguy ngập, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Trần Bá Dương đã không ngần ngại mô tả HNG như một “xác chết lâm sàng”, nhấn mạnh nỗ lực cứu vãn của Thaco với khoản nợ 12.000 tỷ đồng. Đại hội không chỉ là nơi công bố kế hoạch kinh doanh đầy tham vọng cho năm 2025 mà còn là cơ hội để ban lãnh đạo chia sẻ chiến lược tái cơ cấu triệt để, tập trung vào cây chuối, chuyển đổi vườn cao su, và phát triển chăn nuôi bò, với mục tiêu thoát lỗ từ năm 2026.
Bối Cảnh Tài Chính Nguy Ngập
Tính đến cuối tháng 9/2024, HAGL Agrico đối mặt với khủng hoảng tài chính nghiêm trọng:
-
Lỗ lũy kế: Gần 8.648 tỷ đồng sau 14 quý thua lỗ liên tiếp.
-
Vốn chủ sở hữu: Chỉ còn 1.600 tỷ đồng, trong khi tổng nợ phải trả lên đến 14.089 tỷ đồng, gấp 7,6 lần vốn chủ sở hữu.
-
Kết quả quý III/2024: Lỗ 182,4 tỷ đồng, dù cải thiện 8% so với cùng kỳ năm trước.
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này bao gồm:
-
Sụt giảm sản lượng cây ăn trái: Sản lượng giảm 56% xuống 2.900 tấn, doanh thu chỉ đạt 50 tỷ đồng do diện tích vườn chuối thu hoạch giảm từ 1.920 ha xuống 494 ha.
-
Hiệu quả thấp từ cao su: Chỉ 32,5% trong số 15.200 ha vườn cao su có thể khai thác hiệu quả.
-
Chi phí tài chính cao: Quý III/2024 ghi nhận chi phí tài chính 116 tỷ đồng, tăng 34% so với cùng kỳ.
Do thua lỗ liên tục trong 3 năm, Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) đã hủy niêm yết cổ phiếu HNG, đẩy công ty vào tình thế càng thêm khó khăn. Tại Đại hội, ông Trần Bá Dương nhấn mạnh: “HNG đang là xác chết, chết lâm sàng. Thaco đang cố gắng cứu, nhưng nếu HNG chết, Thaco sẽ mất nhiều nhất với 12.000 tỷ đồng nợ.”
Mối Quan Hệ Chiến Lược Với Thaco
Năm 2018, Thaco và HAGL ký thỏa thuận hợp tác chiến lược, được ví như nỗ lực “trục vớt con tàu đắm” HAGL Agrico. Thaco cùng nhóm cổ đông liên quan sở hữu 35% cổ phần HNG thông qua mua trái phiếu chuyển đổi và cổ phiếu, với tổng vốn đầu tư hơn 3.800 tỷ đồng. Thaco cam kết rót thêm 12.000 tỷ đồng để cơ cấu nợ vay, chăm sóc và mở rộng diện tích cây ăn trái, nâng tổng vốn đầu tư vào HNG lên gần 20.000 tỷ đồng – một trong những thương vụ lớn nhất giữa các doanh nghiệp nội địa.
Tại Đại hội 2025, ông Dương giải thích rõ về mối quan hệ giữa HNG và Thaco: “Cái này là mình mất hết chứ có ai mất đâu. Cổ đông mất, nhưng Thaco mất nhiều nhất. HNG bán chuối 187 tỷ đồng thì làm sao bù được 12.000 tỷ đồng nợ?” Ông khẳng định Thaco không dựa vào HNG để trục lợi mà đang nỗ lực cứu công ty vì lợi ích chung.
Đến cuối năm 2024, HNG đã thanh toán 4.228 tỷ đồng nợ, bao gồm:
-
2.094 tỷ đồng cho BIDV.
-
2.134 tỷ đồng cho HAGL liên quan đến trái phiếu HAGLBOND16.26 phát hành năm 2016.
Sau thanh toán, HNG sẽ nhận lại quyền sử dụng đất và quyền khai thác các vườn cây theo lộ trình. Ông Dương nhấn mạnh tại Đại hội rằng việc cơ cấu nợ là bước đi quan trọng để HNG từng bước lấy lại tài sản và ổn định hoạt động.
Đại Hội Cổ Đông 2025: Kế Hoạch Kinh Doanh Tham Vọng
Đại hội đồng Cổ đông 2025 là nơi HNG công bố kế hoạch kinh doanh đầy tham vọng với doanh thu thuần dự kiến đạt 1.088 tỷ đồng, gấp 2,2 lần năm 2024. Kế hoạch tập trung vào ba mảng chính, thể hiện chiến lược chuyển đổi triệt để:
1. Mảng Trái Cây – Động Lực Phục Hồi
-
Doanh thu dự kiến: 595 tỷ đồng, chủ yếu từ chuối.
-
Kế hoạch:
-
Trồng mới 2.026 ha chuối.
-
Diện tích thu hoạch đạt 1.117 ha, sản lượng 34.838 tấn.
-
Doanh thu từ chuối đạt 555 tỷ đồng, lợi nhuận 182 tỷ đồng.
-
-
Tầm nhìn: Ông Dương nhấn mạnh tại Đại hội rằng chuối là “trụ cột” để HNG phục hồi, với mục tiêu tăng năng suất lên 55–70 tấn/ha và tận dụng thị trường xuất khẩu Trung Quốc, nơi giá chuối loại A đạt 13,5 USD/thùng.
2. Mảng Cao Su – Chuyển Đổi Dần
-
Doanh thu dự kiến: 444 tỷ đồng.
-
Kế hoạch:
-
Khai thác 5.538 ha, sản lượng 9.683 tấn, lợi nhuận 183 tỷ đồng.
-
Chuyển đổi 3.832 ha cao su sang trồng chuối và chăn nuôi bò kết hợp bưởi.
-
-
Chiến lược: Ông Dương cho biết tại Đại hội rằng các vườn cao su kém hiệu quả sẽ được thay thế dần để tối ưu hóa giá trị đất đai, phù hợp với xu hướng thị trường.
3. Mảng Chăn Nuôi Bò – Hướng Đi Mới
-
Doanh thu dự kiến: 45 tỷ đồng từ bán bò nuôi thịt.
-
Kế hoạch:
-
Vận hành 18 trại (15 trại bò sinh sản, 3 trại bò đẻ).
-
Tổng đàn 16.744 con, sản lượng bán 28.749 tấn.
-
-
Kỳ vọng: Ông Dương nhấn mạnh mô hình chăn nuôi bò kết hợp trồng cây ăn trái sẽ mang lại hiệu quả kinh tế dài hạn, đặc biệt khi dự án Nam Lào hoàn thiện pháp lý.
Mặc dù doanh thu dự kiến tăng mạnh, HNG vẫn dự báo lỗ 854 tỷ đồng trong năm 2025 do các chi phí lớn:
-
Chi phí hủy vườn cây ăn trái: 597 tỷ đồng.
-
Chi phí khấu hao vườn cây: 229 tỷ đồng.
-
Chi phí khấu hao nhà xưởng/hạ tầng: 83 tỷ đồng.
Tuy nhiên, ban lãnh đạo lạc quan rằng hoạt động kinh doanh cốt lõi sẽ đạt lãi 55 tỷ đồng (so với lỗ 103 tỷ đồng năm 2024), đánh dấu bước tiến trong quá trình phục hồi. Công ty cũng lên kế hoạch đầu tư 2.044 tỷ đồng, tập trung vào cải tạo mặt bằng, mua sắm máy móc, chăm sóc và trồng mới chuối.
Phát Biểu Của Ông Trần Bá Dương: Thẳng Thắn Và Quyết Tâm
Đại hội 2025 ghi dấu ấn bởi những phát biểu thẳng thắn của ông Trần Bá Dương, phản ánh rõ tình hình nghiêm trọng và quyết tâm cứu vãn HNG:
“HNG đang là xác chết, chết lâm sàng, đang cố gắng cứu. Thaco cho nợ 12.000 tỷ đồng, nếu HNG chết thì lấy đâu mà đòi? Cổ đông mất, nhưng Thaco mất nhiều nhất.”
Về giao dịch với Thaco Agri, ông giải thích: “Do HNG chưa có pháp lý dự án Nam Lào, cần hợp đồng mua bán qua Thaco Agri để đảm bảo dòng tiền. HNG đang bán chuối trực tiếp ra ngoài, nhưng đôi khi cần bán qua Thaco Agri để có tiền và hợp đồng.”
Về khả năng tăng vốn hoặc sáp nhập, ông Dương khẳng định:
-
Không tăng vốn: “Tăng vốn để làm gì khi chưa cần thiết? Pháp lý dự án Nam Lào chưa xong, mời cổ đông mới thì phải chịu trách nhiệm.”
-
Không sáp nhập: “Chưa có kế hoạch sáp nhập HNG vào Thaco Agri. Tôi khuyên ban lãnh đạo lấy lợi nhuận làm chính, không chạy theo giá trị cổ phiếu.”
Ông nhấn mạnh rằng HNG cần tập trung vào lợi nhuận bền vững thay vì các chiến lược ngắn hạn, đồng thời cam kết Thaco sẽ tiếp tục hỗ trợ tài chính để đảm bảo lộ trình phục hồi.
Những Thách Thức Chính
Tại Đại hội, ban lãnh đạo và cổ đông đã thảo luận sôi nổi về các thách thức lớn mà HNG đang đối mặt:
-
Gánh nặng nợ: Tổng nợ 15.000 tỷ đồng, trong đó Thaco gánh 12.000 tỷ đồng, tạo áp lực tài chính khổng lồ.
-
Chi phí chuyển đổi: Chi phí hủy vườn cây và chuyển đổi mô hình kinh doanh là gánh nặng lớn nhất, ước tính 597 tỷ đồng trong năm 2025.
-
Pháp lý tại Lào: Dự án Nam Lào chưa hoàn thiện pháp lý, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, huy động vốn, và khả năng mở rộng.
-
Rủi ro thị trường: Giá cả nông sản biến động và cạnh tranh xuất khẩu đòi hỏi HNG phải đảm bảo chất lượng và năng suất ổn định.
Triển Vọng Phục Hồi: Hy Vọng Từ Chiến Lược Chuyển Đổi
Dù tình hình khó khăn, ông Trần Bá Dương vẫn bày tỏ niềm tin vào tiềm năng của HNG tại Đại hội:
“HNG có tiềm năng, chắc chắn sẽ hiệu quả vì có nhiều thứ để làm. Số liệu hiện tại xấu, nhưng chi phí hủy bỏ và chuyển đổi là nặng nhất. Các chi phí tồn đọng khác đã được xử lý.”
Ông nhấn mạnh lộ trình phục hồi:
-
Năm 2026: HNG có thể thoát lỗ khi mảng chuối đạt lợi nhuận đủ bù chi phí hủy vườn cây. Với kế hoạch mở rộng lên 3.000 ha chuối, công ty kỳ vọng đạt hiệu quả cao nếu năng suất và thị trường thuận lợi.
-
Dài hạn: Mô hình chăn nuôi bò và chuyển đổi vườn cao su sẽ tạo ra giá trị bền vững, đặc biệt khi dự án Nam Lào hoàn thiện pháp lý.
Những Yếu Tố Tích Cực
-
Tiềm năng từ chuối: HNG đặt mục tiêu tăng năng suất lên 55–70 tấn/ha, tận dụng giá xuất khẩu tốt và thị trường Trung Quốc đầy triển vọng.
-
Thị trường xuất khẩu: Ông Dương nhận định Trung Quốc là “mỏ vàng” cho chuối tươi nếu đảm bảo chất lượng.
-
Chăn nuôi bò: Mô hình kết hợp trồng cây ăn trái được kỳ vọng mang lại doanh thu ổn định.
-
Cải thiện hoạt động cốt lõi: Từ lỗ 103 tỷ đồng năm 2024, hoạt động kinh doanh cốt lõi dự kiến lãi 55 tỷ đồng trong năm 2025.
Kết Luận
Đại hội đồng Cổ đông 2025 của HAGL Agrico không chỉ là một sự kiện thường niên mà còn là cột mốc quan trọng trong cuộc chiến sinh tồn của công ty. Với khoản nợ khổng lồ 12.000 tỷ đồng từ Thaco và lỗ lũy kế gần 8.648 tỷ đồng, HNG đang đứng trước ngã rẽ sinh tử. Tuy nhiên, kế hoạch kinh doanh tham vọng cho năm 2025, chiến lược tái cơ cấu tập trung vào cây chuối, chuyển đổi vườn cao su, và chăn nuôi bò, cùng sự hỗ trợ tài chính mạnh mẽ từ Thaco, đã thắp lên hy vọng về một tương lai tươi sáng hơn.
Thành công của HNG phụ thuộc vào khả năng vượt qua các thách thức pháp lý tại Lào, quản lý chi phí chuyển đổi, và khai thác hiệu quả tiềm năng từ các mảng kinh doanh mới. Dù con đường phía trước còn dài và đầy thử thách, quyết tâm của ban lãnh đạo, đặc biệt là sự dẫn dắt của ông Trần Bá Dương, cùng tiềm năng nông nghiệp của HNG, là những điểm sáng đáng kỳ vọng cho hành trình phục hồi của công ty.