Vòng đàm phán thương mại thứ hai giữa Mỹ và Nhật Bản, diễn ra ngày 24/4/2025 tại Washington, đã kết thúc mà không đạt được thỏa thuận. Cuộc gặp giữa Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Katsunobu Kato tập trung vào tỷ giá đồng yên USD và chính sách thuế quan Trump, nhưng chưa tìm được tiếng nói chung. Với đàm phán thương mại Mỹ Nhật đang căng thẳng, các vấn đề như thuế quan ô tô Nhật Bản và sự suy yếu của đồng đô la tiếp tục là tâm điểm chú ý, ảnh hưởng lớn đến thương mại toàn cầu.
Tỷ Giá Đồng Yên USD: Tâm Điểm Đàm Phán
Tỷ giá đồng yên USD là chủ đề chính trong cuộc gặp, nhưng không có mức tỷ giá cụ thể nào được đề cập. Theo hãng thông tấn Kyodo, ông Kato cho biết cả hai bên đồng ý rằng tỷ giá hối đoái nên được quyết định bởi lực lượng thị trường. Các diễn biến tiền tệ bất ổn có thể gây tổn hại cho nền kinh tế của cả hai quốc gia.
Phản Ứng Thị Trường Sau Cuộc Gặp
Sau thông báo về kết quả đàm phán, tỷ giá đồng yên USD không có biến động đáng kể. Sáng 25/4/2025, tại thị trường châu Á, đồng USD tăng nhẹ 0,2%, giao dịch ở mức 142,9 yên đổi 1 USD, theo dữ liệu từ CNBC. Điều này cho thấy thị trường vẫn đang chờ đợi các tín hiệu rõ ràng hơn từ vòng đàm phán tiếp theo.
Quan Điểm Của Nhật Bản Về Tỷ Giá
Ông Kato nhấn mạnh rằng Nhật Bản không đặt mục tiêu cụ thể về tỷ giá. Tokyo giữ vững lập trường rằng tỷ giá đồng yên USD cần ổn định, dựa trên các yếu tố cơ bản của nền kinh tế. Trong những năm gần đây, đồng yên mất giá mạnh đã buộc Nhật Bản can thiệp thị trường, bán USD để mua yên nhằm hỗ trợ đồng nội tệ.
Thuế Quan Ô Tô Nhật Bản: Thách Thức Lớn
Thuế quan ô tô Nhật Bản là một trong những vấn đề gây tranh cãi nhất. Ngày 2/4/2025, Tổng thống Donald Trump áp thuế đối ứng 10-50% lên hơn 180 quốc gia, trong đó Nhật Bản chịu mức thuế 24% chung và 25% riêng cho ô tô, nhôm, và thép. Ông Kato gọi các mức thuế này là “cực kỳ đáng tiếc” và kêu gọi Mỹ xem xét lại.
Tác Động Đến Ngành Ô Tô Nhật Bản
Ngành sản xuất ô tô là mũi nhọn của Nhật Bản, đóng góp lớn vào xuất khẩu. Thuế quan ô tô Nhật Bản được xem là thách thức nghiêm trọng đối với nền kinh tế nước này. Bộ trưởng Phục hồi Kinh tế Nhật Bản Akazawa Kyosei dự kiến dẫn đầu phái đoàn sang Mỹ vào tuần tới để đàm phán, với mục tiêu xóa bỏ thuế quan bổ sung cho ô tô, theo nguồn tin từ Kyodo.
Phản Ứng Từ Chính Quyền Nhật Bản
Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba nhấn mạnh rằng Tokyo không muốn thảo luận thuế quan đồng thời với các vấn đề an ninh. Ông cho rằng chất lượng của thỏa thuận quan trọng hơn tốc độ, khẳng định Nhật Bản sẽ ưu tiên lợi ích kinh tế quốc gia trong các cuộc đàm phán thương mại Mỹ Nhật.
Chính Sách Thuế Quan Trump: Áp Lực Lên Quan Hệ Thương Mại
Chính sách thuế quan Trump là nguyên nhân chính dẫn đến căng thẳng trong quan hệ thương mại Mỹ – Nhật. Chính quyền Trump 2.0 không chỉ tập trung vào thuế quan mà còn yêu cầu Nhật Bản chia sẻ thêm chi phí cho quân đội Mỹ đồn trú tại nước này. Những yêu cầu này làm phức tạp thêm các cuộc đàm phán thương mại Mỹ Nhật.
Rào Cản Phi Thuế Quan và Cáo Buộc Phá Giá
Trump cáo buộc Nhật Bản áp dụng rào cản phi thuế quan và phá giá đồng yên để hỗ trợ xuất khẩu. Tokyo bác bỏ cáo buộc này, khẳng định đồng yên mất giá là do các yếu tố thị trường. “Mỹ không đặt mục tiêu cụ thể về tỷ giá tiền tệ,” ông Bessent nói với báo giới, nhưng vấn đề này vẫn là điểm nóng trong đàm phán.
Đồng yên mất giá mạnh trong những năm gần đây khiến Nhật Bản lo ngại. Nhật Bản đã can thiệp thị trường ngoại hối. Họ bán USD và mua yên để ổn định tỷ giá. Những động thái này nhằm bảo vệ nền kinh tế xuất khẩu.
Ưu Tiên Đàm Phán Với Nhật Bản
Nhật Bản, một đồng minh an ninh quan trọng của Mỹ, được chính quyền Trump ưu tiên đàm phán. Tuy nhiên, vòng đàm phán đầu tiên vào tuần trước, do ông Akazawa dẫn đầu, không đề cập đến tỷ giá mà tập trung vào thuế quan, để lại vấn đề tiền tệ cho cuộc gặp giữa hai bộ trưởng tài chính.
Bối Cảnh Đàm Phán: Sự Kiện IMF và WB
Cuộc gặp giữa ông Bessent và ông Kato diễn ra bên lề sự kiện mùa xuân của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB). Đây là cơ hội để hai bên thảo luận không chỉ về đàm phán thương mại Mỹ Nhật mà còn về các vấn đề kinh tế toàn cầu, bao gồm tác động của đồng đô la yếu và biến động tỷ giá.
Tầm Quan Trọng Của Quan Hệ Mỹ – Nhật
Mỹ và Nhật Bản là hai nền kinh tế lớn, với quan hệ thương mại và an ninh chặt chẽ. Tuy nhiên, chính sách thuế quan Trump đang thử thách mối quan hệ này. Nhật Bản lo ngại rằng thuế quan cao sẽ làm suy yếu ngành xuất khẩu, đặc biệt là ô tô, vốn là động lực tăng trưởng kinh tế.
Vòng Đàm Phán Tiếp Theo
Vòng đàm phán thứ ba dự kiến diễn ra tuần tới, với sự tham gia của ông Akazawa. Nhật Bản hy vọng đạt được tiến bộ trong việc giảm thuế quan ô tô Nhật Bản và giải quyết các tranh cãi về tỷ giá. Tuy nhiên, với lập trường cứng rắn từ cả hai phía, khả năng đạt thỏa thuận vẫn còn bỏ ngỏ.
Kết Luận: Tương Lai Đàm Phán Thương Mại Mỹ – Nhật
Đàm phán thương mại Mỹ Nhật đang đối mặt với nhiều thách thức, từ tỷ giá đồng yên USD đến thuế quan ô tô Nhật Bản. Trong bối cảnh đồng đô la yếu và chính sách thuế quan Trump gây áp lực lên thương mại toàn cầu, Nhật Bản kiên định bảo vệ lợi ích kinh tế quốc gia. Dù chưa đạt thỏa thuận sau vòng 2, cả hai bên đều nhấn mạnh tầm quan trọng của ổn định kinh tế và thị trường ngoại hối. Vòng đàm phán tiếp theo sẽ là cơ hội để Mỹ và Nhật Bản tìm kiếm giải pháp, nhưng con đường đến một thỏa thuận vẫn còn nhiều chông gai.
