Thuế Đối Ứng Mỹ Ảnh Hưởng Ra Sao Đến Lợi Nhuận Ngân Hàng Việt Nam?

15/04/2025

I. Tác Động Đa Chiều Đến Lợi Nhuận Ngân Hàng

Theo SSI Research, thuế đối ứng từ Mỹ có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận ngân hàng qua nhiều khía cạnh:

1. Tăng Trưởng Tín Dụng Chậm Lại

Doanh nghiệp SME xuất khẩu: Các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) trong các ngành như dệt may, thủy sản, đồ gỗ sẽ đối mặt với tăng trưởng tín dụng giảm tốc do tác động từ thuế đối ứng.
Bù đắp từ các ngành khác: SSI dự báo sự sụt giảm này sẽ được bù đắp bởi tăng trưởng dư nợ ở các lĩnh vực hạ tầng, xây dựng, bất động sản và tiêu dùng.

2. Rủi Ro Nợ Xấu và Chi Phí Tín Dụng Tăng

Ngân hàng có thể đối mặt với tỷ lệ nợ xấu cao hơn và chi phí tín dụng tăng, đặc biệt ở các khoản vay liên quan đến xuất khẩu.

Để hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn, ngân hàng sẽ phải giảm lãi suất cho vay, gây áp lực lên biên lợi nhuận.

3. Thu Nhập Ngoài Lãi Giảm

Thu nhập từ tài trợ thương mại và giao dịch ngoại hối được dự báo sẽ giảm do hoạt động xuất khẩu sang Mỹ bị ảnh hưởng. Các ngân hàng phụ thuộc nhiều vào ngoại tệ sẽ chịu tác động mạnh hơn.

4. Những Ngân Hàng Dễ Bị Ảnh Hưởng

Ngân hàng liên quan đến xuất khẩu và FDI: Các ngân hàng thương mại nhà nước (SOCBs) như Vietcombank (VCB), VietinBank (CTG), BIDV (BID) có tỷ trọng vay và huy động ngoại tệ cao, sẽ chịu tác động lớn nếu thuế đối ứng tăng mạnh.
Công ty tài chính tiêu dùng: Các công ty này phục vụ khách hàng đại chúng, thu nhập thấp và công nhân khu công nghiệp – nhóm dễ bị tổn thương trước cú sốc kinh tế, dẫn đến rủi ro tín dụng tăng.

II. Các Yếu Tố Tích Cực Hỗ Trợ Ngành Ngân Hàng

Dù đối mặt với nhiều thách thức, ngành ngân hàng cũng nhận được một số tín hiệu tích cực:

1. Chính Sách Hỗ Trợ Từ Chính Phủ

Đẩy mạnh đầu tư công: Chính phủ dự kiến tăng tốc các dự án hạ tầng, tạo cơ hội cho ngân hàng mở rộng tín dụng.
Hỗ trợ lãi suất: Các chính sách ưu đãi lãi suất sẽ giúp giảm áp lực tài chính cho doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Cơ cấu nợ linh hoạt: Chính phủ có thể cho phép ngân hàng cơ cấu lại nợ và điều chỉnh ghi nhận dự phòng, giúp ngân hàng hỗ trợ khách hàng tốt hơn.

2. Đồng USD Yếu Hơn

Đồng USD suy yếu có thể giảm chi phí vốn, qua đó giảm áp lực tài chính cho các ngân hàng phụ thuộc vào huy động ngoại tệ.

3. Tạm Hoãn Thuế Đối Ứng

Việc Mỹ tạm hoãn áp thuế đối ứng trong 90 ngày với hầu hết quốc gia mang lại lợi ích ngắn hạn. Các nhà nhập khẩu Mỹ có thể đẩy nhanh đơn hàng cho mùa lễ cuối năm, giúp cải thiện xuất khẩu Việt Nam.

Các ngân hàng liên quan đến xuất khẩu và FDI sẽ có thêm thời gian để điều chỉnh chiến lược.

III. Triển Vọng Ngắn Hạn và Dài Hạn

Ngắn Hạn: Lợi Nhuận 2025 Ít Bị Ảnh Hưởng

Với việc tạm hoãn thuế đối ứng, hoạt động tích trữ hàng hóa có thể tăng trong quý 2/2025, giúp giảm tác động tiêu cực đến lợi nhuận ngân hàng.
SSI Research dự báo lợi nhuận năm 2025 của các ngân hàng sẽ không bị ảnh hưởng quá lớn, nhờ các biện pháp hỗ trợ từ Chính phủ và xu hướng tích trữ hàng.

Dài Hạn: Bất Định Vẫn Cao

Tác động từ thuế đối ứng có thể rõ nét hơn vào cuối 2025 hoặc đầu 2026, tùy thuộc vào kết quả đàm phán thương mại.
SSI Research nhận định Việt Nam có thể chuyển dịch từ mô hình tăng trưởng dựa vào xuất khẩu và FDI sang tập trung vào kinh tế nội địa (tiêu dùng, đầu tư tư nhân, đầu tư công). Sự thay đổi này sẽ định hình lại môi trường cạnh tranh của ngành ngân hàng trong dài hạn.

IV. Định Giá Cổ Phiếu Ngân Hàng: Cơ Hội Tích Lũy

1. Kế Hoạch Kinh Doanh 2025

Ngân hàng thương mại cổ phần (JSCBs): Đặt mục tiêu lợi nhuận trước thuế tăng 17% so với 2024, dù thấp hơn một chút so với năm trước do cạnh tranh gia tăng và giả định biên lãi ròng (NIM) thận trọng.
Ngân hàng thương mại nhà nước (SOCBs): Chưa công bố kế hoạch cụ thể, đang chờ phê duyệt từ Ngân hàng Nhà nước.
Tăng trưởng tín dụng: Dự kiến tăng 21% ở JSCBs, nhưng lợi nhuận tăng chậm hơn do áp lực cạnh tranh.
Chất lượng tài sản: Hầu hết ngân hàng đặt mục tiêu tỷ lệ nợ xấu dưới 2%, trừ VIB và OCB.

2. Kế Hoạch Cụ Thể Của Một Số Ngân Hàng

Thấp hơn dự báo: ACB, TCB, MBB, STB có kế hoạch lợi nhuận thấp hơn ước tính 4–5%.

Tăng trưởng mạnh: VPB, HDB, OCB đặt mục tiêu tăng trưởng cao hơn.

Chưa tính rủi ro thuế: Kế hoạch hiện tại chưa phản ánh kịch bản thuế đối ứng cao từ Mỹ.

3. Chiến Lược Cổ Tức và Tăng Vốn

Cổ tức: Đa số ngân hàng không trả cổ tức tiền mặt (trừ ACB, MBB, OCB), ưu tiên cổ tức bằng cổ phiếu.

CTG: Kế hoạch chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 44,64% từ lợi nhuận giữ lại và giữ toàn bộ lợi nhuận 2024 (tương đương 29,05% vốn điều lệ).

Tăng vốn: VCB, BID, MBB đề xuất tăng vốn qua phát hành riêng lẻ.

MSB: Đề xuất thoái vốn khỏi TNEX Finance và xem xét mua lại công ty chứng khoán/quản lý quỹ để hỗ trợ hệ sinh thái ROX Group.

4. Định Giá Hấp Dẫn

Hệ số P/B của các ngân hàng trong phạm vi SSI Research giảm còn 1,2x, gần mức thấp nhất trong giai đoạn Covid-19 (2020) và khủng hoảng trái phiếu bất động sản (2022).
Mặc dù bất ổn từ thuế đối ứng vẫn hiện hữu, mức định giá hiện tại được xem là cơ hội tích lũy cổ phiếu ngân hàng một cách chọn lọc.

V. Đề Xuất Đầu Tư Từ SSI Research

SSI Research ưu tiên các ngân hàng có nguồn vốn cạnh tranh và gắn bó chặt chẽ với sự phục hồi kinh tế Việt Nam, bao gồm:

VCB, CTG, TCB, MBB: Có nền tảng vốn mạnh, hưởng lợi từ xu hướng phục hồi kinh tế.
HDB: Dù không có lợi thế về vốn, HDB được hưởng hạn mức tín dụng cao hơn sau tham gia tái cơ cấu ngân hàng yếu kém, giúp giành thị phần trong bối cảnh bất động sản phục hồi.
VPB, TPB: Giá cổ phiếu điều chỉnh sâu, mang lại cơ hội giao dịch ngắn hạn hấp dẫn.

VI. Kết Luận

Thuế đối ứng từ Mỹ đặt ra nhiều thách thức cho ngành ngân hàng Việt Nam, đặc biệt với các ngân hàng phụ thuộc vào xuất khẩu và FDI. Tuy nhiên, các biện pháp hỗ trợ từ Chính phủ, tạm hoãn áp thuế và tiềm năng tích trữ hàng hóa sẽ giúp giảm tác động trong ngắn hạn. Về dài hạn, sự chuyển dịch sang kinh tế nội địa có thể mở ra cơ hội mới, nhưng cũng đòi hỏi ngân hàng điều chỉnh chiến lược linh hoạt.

Với định giá cổ phiếu hấp dẫn hiện nay, đây là thời điểm để nhà đầu tư cân nhắc tích lũy có chọn lọc, ưu tiên các ngân hàng có nền tảng vững chắc và tiềm năng tăng trưởng bền vững.

Xem tóm tắt tại đây!