Theo thông tin mới nhất cập nhật ngày 7/4/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đang xem xét khả năng tạm dừng áp dụng các mức thuế quan mới trong vòng 90 ngày đối với tất cả các quốc gia trên thế giới, ngoại trừ Trung Quốc. Động thái này được đưa ra trong bối cảnh thị trường tài chính toàn cầu đang chao đảo trước các chính sách thuế quan cứng rắn của chính quyền Trump, làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến thương mại toàn diện.
Bối Cảnh Chính Sách Thuế Quan Mới
Ngày 2/4/2025, Tổng thống Trump đã gây sốc khi công bố chính sách thuế đối ứng mới áp dụng cho hơn 180 đối tác thương mại của Mỹ. Theo đó, mức thuế cơ bản 10% được áp dụng cho tất cả hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ, trong khi một số quốc gia phải chịu mức thuế cao hơn: từ 20% đến 26% đối với Liên minh châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc và Ấn Độ. Đặc biệt, Trung Quốc và Việt Nam bị áp mức thuế đối ứng cao nhất, lần lượt là 34% và 46%.
Mức thuế cơ bản 10% đã chính thức có hiệu lực từ ngày 5/4, trong khi các mức thuế đối ứng cao hơn dự kiến bắt đầu từ ngày 9/4. Hệ quả tức thì là thị trường chứng khoán toàn cầu lao dốc, với giá trị ước tính khoảng 6,6 nghìn tỷ USD bị “bốc hơi” chỉ trong vài ngày.
Khả Năng Tạm Dừng Thuế Quan
Theo cố vấn kinh tế Nhà giống Kevin Hassett, Tổng thống Trump đang cân nhắc tạm dừng áp dụng thuế quan trong 90 ngày đối với tất cả các quốc gia, trừ Trung Quốc. Đề xuất này xuất hiện sau khi nhiều nhà đầu tư và chuyên gia kinh tế bày tỏ lo ngại về tác động tiêu cực của chính sách thuế quan đối với kinh tế toàn cầu.
Đáng chú ý, tỷ phú Bill Ackman, một người ủng hộ Trump, đã lên tiếng kêu gọi Tổng thống tạm hoãn thuế quan trong 90 ngày để các quốc gia có thời gian đàm phán với Mỹ. Ackman cảnh báo rằng chính sách thuế quan hiện tại có thể dẫn đến “thảm họa kinh tế tự gây ra” và gọi đây là biện pháp “khổng lồ và không cân xứng”. Ông đề xuất: “Trump nên bắt đầu một thời gian tạm dừng 90 ngày, đàm phán và khắc phục các thỏa thuận thuế quan bất đối xứng không công bằng.”
Phản Ứng Và Tác Động Thị Trường
Thông tin về khả năng tạm dừng thuế quan được đưa ra giữa lúc thị trường tài chính toàn cầu đang chịu áp lực nặng nề. Tại Hong Kong, chỉ số Hang Seng giảm kỷ lục 13,2% trong một ngày – mức giảm lớn nhất kể từ khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997. Các thị trường lớn khác ở châu Á và châu Âu cũng ghi nhận mức sụt giảm đáng kể.
Jamie Dimon, Chủ tịch JPMorgan Chase, cảnh báo rằng thuế quan của Trump có thể làm tăng chi phí cho người tiêu dùng Mỹ, đồng thời đẩy cao nguy cơ suy thoái kinh tế. Trong thư gửi cổ đông, ông viết: “Thuế quan có khả năng làm tăng lạm phát và khiến nhiều người xem xét khả năng suy thoái cao hơn.” Các nhà kinh tế của JPMorgan dự báo chính sách thuế quan mới sẽ khiến GDP Mỹ giảm 0,3% (thay vì tăng trưởng 1,3% như dự đoán trước đó) và tỷ lệ thất nghiệp có thể tăng từ 4,2% lên 5,3%.
Lập Trường Của Trump Và Đàm Phán Thương Mại
Dù có thông tin về khả năng tạm dừng, Tổng thống Trump vẫn kiên định bảo vệ chính sách thuế quan của mình. Ông gọi đây là “liều thuốc đắng” cần thiết để giải quyết vấn đề thâm hụt thương mại. “Tôi không muốn thị trường đi xuống, nhưng đôi khi thị trường cũng cần thuốc để sửa chữa một vấn đề lớn,” Trump phát biểu.
Riêng với Trung Quốc, Trump khẳng định sẽ không nhượng bộ nếu thâm hụt thương mại không được giải quyết. “Chúng tôi có thâm hụt thương mại 1.000 tỷ USD với Trung Quốc. Nếu không giải quyết được vấn đề này, tôi sẽ không có bất kỳ thỏa thuận nào với họ,” ông nhấn mạnh.
Theo Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, hơn 50 quốc gia và vùng lãnh thổ đã bắt đầu đàm phán với Washington từ ngày 3/4. Tuy nhiên, Trump đặt điều kiện cứng rắn: “Họ đang đến bàn đàm phán, nhưng sẽ không có cuộc nói chuyện nào trừ khi họ trả cho chúng tôi rất nhiều tiền hàng năm.”
Kết Luận
Việc Tổng thống Trump cân nhắc tạm dừng thuế quan trong 90 ngày đối với tất cả các quốc gia trừ Trung Quốc mang lại hy vọng về một giải pháp giảm căng thẳng thương mại toàn cầu. Nếu được thực thi, động thái này có thể tạo ra một khoảng thời gian quý báu để các bên đàm phán, đồng thời giảm bớt áp lực lên thị trường tài chính. Tuy nhiên, với lập trường không khoan nhượng của Trump, đặc biệt trong quan hệ với Trung Quốc, cùng phản ứng trả đũa từ các đối tác thương mại, kinh tế toàn cầu vẫn đối mặt với nhiều bất ổn và rủi ro.
Các nhà đầu tư và doanh nghiệp cần theo dõi sát sao diễn biến này và chuẩn bị kỹ lưỡng cho các kịch bản khác nhau, khi chính sách thương mại của Mỹ có thể tiếp tục biến động trong thời gian tới.
