Sau một năm 2024 thành công rực rỡ, các quỹ mở tại Việt Nam đang đối mặt với giai đoạn đầy thách thức trong những tháng đầu năm 2025. Dù VN-Index vượt mốc 1.300 điểm với diễn biến tích cực, phần lớn các quỹ mở lại ghi nhận hiệu suất kém xa chỉ số này. Nguyên nhân chính xuất phát từ chiến lược phân bổ danh mục tập trung vào FPT và bỏ qua nhóm cổ phiếu Vingroup, cùng với những biến động vĩ mô ảnh hưởng đến thị trường.
Từ Thắng Lợi Năm 2024…
Năm 2024 là một cột mốc đáng nhớ với các quỹ mở Việt Nam khi 41/66 quỹ đầu tư cổ phiếu vượt trội so với mức tăng 12,1% của VN-Index. Những cái tên nổi bật nhất bao gồm:
- VMEEF (VinaCapital) dẫn đầu với mức tăng trưởng 34%, nhờ đầu tư mạnh vào cổ phiếu ngân hàng và công nghệ như FPT và FOX.
- SSISCA (SSI) đạt lợi nhuận 30%, với 32,6% danh mục tập trung vào nhóm ngân hàng.
- VFMVSF ghi nhận mức tăng 29,7% – hiệu suất cao nhất kể từ khi thành lập năm 2021.
- VCBF-BCF mang về lợi nhuận 27,04%.
Thành công này chủ yếu đến từ chiến lược tập trung vào cổ phiếu ngân hàng và công nghệ, trong đó FPT là “ngôi sao sáng” với 42 lần vượt đỉnh trong năm, trở thành động lực tăng trưởng chính của nhiều quỹ.
…Đến Khởi Đầu Ảm Đạm Năm 2025
Bước sang năm 2025, bức tranh hiệu suất đảo chiều hoàn toàn. Các quỹ từng dẫn đầu như VMEEF, SSISCA, VLGF, VCBF-BCF, VCBF-MGF, BVPF, DCDS, và VEOF đều không duy trì được phong độ. Nhiều quỹ thậm chí ghi nhận kết quả âm khi thời điểm chốt NAV quý 1/2025 đang đến gần.
Điều đáng chú ý là sự sụt giảm này diễn ra trong bối cảnh VN-Index tăng trưởng tích cực, vượt mốc 1.300 điểm vào cuối tháng 2/2025 – mức cao nhất kể từ tháng 5/2022. Chỉ số này tăng 3,2% trong tháng 2 và 3,1% từ đầu năm, với thanh khoản thị trường cải thiện rõ rệt, đạt 14,3 nghìn tỷ đồng/phiên trên sàn HOSE – mức cao nhất trong 6 tháng.
Nguyên Nhân Chính Của Sự Sụt Giảm
Câu Chuyện “Thành Bại Tại FPT”
FPT – “con cưng” của các quỹ mở trong năm 2024 – nay lại trở thành gánh nặng. Dù vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong danh mục của nhiều quỹ như DCDS, VCBF-BCF, MAGEF và BVPF, cổ phiếu này đã chững lại từ đầu năm 2025 và giảm mạnh hơn 17% từ đỉnh tháng 1. Vốn hóa FPT “bốc hơi” hơn 40.000 tỷ đồng, còn khoảng 188.300 tỷ đồng vào cuối tháng 2/2025.
Nguyên nhân chính bao gồm:
- Áp lực chốt lời từ khối ngoại với giá trị bán ròng 6.200 tỷ đồng trong chưa đầy 3 tháng.
- Tỷ lệ sở hữu nước ngoài giảm xuống 42,85%, mức thấp nhất trong nhiều năm.
- Ảnh hưởng từ “cơn bão DeepSeek” tác động tiêu cực đến cổ phiếu công nghệ toàn cầu.
Bỏ Qua Nhóm Vingroup
Trong khi FPT lao dốc, nhóm cổ phiếu Vingroup lại trở thành động lực chính đẩy VN-Index đi lên, nhưng hầu hết các quỹ mở không tận dụng được cơ hội này. Ngoại trừ MBVF (giữ VHM ở vị trí thứ 2 trong danh mục), các cổ phiếu như VIC và VHM gần như vắng bóng trong top đầu tư của các quỹ.
Từ đầu tháng 3/2025, nhóm Vingroup tăng trưởng mạnh mẽ:
- VIC tăng hơn 40% trong chưa đầy 1 tháng, đạt mức cao nhất trong 18 tháng, đưa vốn hóa Vingroup vượt 220.000 tỷ đồng, trở lại vị trí số 1 trong các công ty tư nhân trên sàn.
- VHM đạt 50.000 đồng/cổ phiếu, với vốn hóa gần 205.400 tỷ đồng.
Động lực tăng giá đến từ thông tin Vinpearl nộp hồ sơ niêm yết trên HoSE vào ngày 3/3/2025, với vốn điều lệ 17.933 tỷ đồng và kết quả kinh doanh ấn tượng năm 2024 (doanh thu 14.376 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 2.550 tỷ đồng).
Biến Động Đầu Tư Nước Ngoài
Thị trường chứng khoán Việt Nam cũng chứng kiến sự thay đổi từ các nhà đầu tư nước ngoài. Đáng chú ý, SK Group (Hàn Quốc) đã thoái toàn bộ vốn khỏi Vingroup vào cuối năm 2024 sau khi đầu tư 1 tỷ USD năm 2019, và cũng rút khỏi Masan Group (470 triệu USD). Đây là một phần trong chiến lược tái cơ cấu danh mục của tập đoàn này.
Kế Hoạch Tham Vọng Của Các Công Ty Chứng Khoán
Dù các quỹ mở gặp khó khăn, các công ty chứng khoán hàng đầu lại đặt mục tiêu lợi nhuận đầy tham vọng cho năm 2025:
- SSI: 4.252 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế (+20%).
- VPS: 3.500 tỷ đồng (+11%).
- Vietcap (VCI): 1.420 tỷ đồng (+30%).
- MBS: 1.300 tỷ đồng (+40%).
- ACBS: 1.350 tỷ đồng (+59%).
Những kế hoạch này dựa trên kỳ vọng về cải thiện khung pháp lý, chính sách vĩ mô hỗ trợ (tăng trưởng tín dụng 16%, lãi suất thấp), và định giá thị trường hấp dẫn (P/E 12-13 lần).
Triển Vọng Thị Trường Chứng Khoán 2025
Yếu Tố Tích Cực
VN-Index được dự báo có thể đạt 1.360 điểm trong tháng 3 và 1.400-1.450 điểm vào cuối năm 2025, nhờ:
- Tăng trưởng GDP mục tiêu 8% và tín dụng tăng 16%.
- Kỳ vọng nâng hạng thị trường theo FTSE và cải cách theo MSCI.
- Lãi suất toàn cầu giảm, thu hút dòng vốn ngoại.
- Lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết tăng, EPS VN-Index dự báo tăng 12,2%.
Rủi Ro Tiềm Ẩn
Tuy nhiên, thị trường vẫn đối mặt với thách thức:
- Áp lực chốt lời sau giai đoạn tăng trưởng.
- Bất ổn kinh tế và địa chính trị toàn cầu.
- Dòng vốn ngoại rút khỏi các thị trường mới nổi.
- Chính sách thuế quan của Mỹ có thể gây ảnh hưởng.
Kết Luận
Hiệu suất kém của các quỹ mở đầu năm 2025 cho thấy thách thức trong việc duy trì thành công dài hạn. Chiến lược tập trung vào FPT và bỏ qua nhóm Vingroup – từng là “chìa khóa vàng” năm 2024 – nay lại khiến các quỹ thua xa VN-Index. Tuy nhiên, đây không hẳn là dấu hiệu của sự yếu kém trong quản lý, mà đòi hỏi sự linh hoạt trong cơ cấu danh mục để thích nghi với biến động thị trường.
Với nhà đầu tư cá nhân, chứng chỉ quỹ vẫn là lựa chọn đáng cân nhắc, đặc biệt với những ai thiếu thời gian và chuyên môn. Trong bối cảnh thị trường hứa hẹn nhiều cơ hội nhờ các yếu tố hỗ trợ dài hạn, năm 2025 vẫn là thời điểm tiềm năng để đầu tư, nếu các cải cách pháp lý và nâng hạng thị trường được hiện thực hóa.
