Kể từ ngày 19/5/2025, các nhà đầu tư nước ngoài sẽ được phép sở hữu tới 49% cổ phần tại một số ngân hàng thương mại Việt Nam, tăng đáng kể so với giới hạn hiện tại là 30%.
I. Nới Room Ngoại: Cơ Hội Cho Các Ngân Hàng Nhận Chuyển Giao Bắt Buộc
Nghị định 69/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 19/5/2025, mở ra cơ hội lớn cho các ngân hàng thương mại vừa tiếp nhận các tổ chức tín dụng yếu kém theo phương án chuyển giao bắt buộc (CGBB). Cụ thể, các ngân hàng như MB, HDBank và VPBank – những đơn vị đã nhận chuyển giao OceanBank, DongABank, và GPBank trong thời gian gần đây – sẽ được nâng giới hạn sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài từ 30% lên tối đa 49% vốn điều lệ.
Theo khoản 6a mới được bổ sung vào Điều 7 của Nghị định 01/2014/NĐ-CP:
- Tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tại ngân hàng nhận chuyển giao bắt buộc có thể vượt 30%, nhưng không được vượt quá 49% vốn điều lệ.
- Quy định này chỉ áp dụng trong thời hạn thực hiện phương án CGBB đã được phê duyệt và không áp dụng cho các ngân hàng thương mại do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, như Vietcombank.
II. Bối Cảnh: Đợt Chuyển Giao Ngân Hàng Yếu Kém
Quy định mới được đưa ra trong bối cảnh Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đang đẩy mạnh xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém. Trong tháng 1/2025, NHNN đã công bố việc chuyển giao GPBank cho VPBank và DongABank cho HDBank. Trước đó, vào tháng 11/2024, CBBank được chuyển giao cho Vietcombank và OceanBank cho MB. Đây là một phần trong chiến lược dài hạn nhằm đảm bảo an toàn hệ thống tài chính và giảm thiểu rủi ro từ các ngân hàng gặp khó khăn.
III. Quy Định Điều Chỉnh Khi Vượt Room
Nghị định 69/2025/NĐ-CP cũng đưa ra các biện pháp quản lý chặt chẽ để đảm bảo tuân thủ giới hạn sở hữu mới:
- Trường hợp vượt giới hạn: Nếu một nhà đầu tư nước ngoài hoặc một nhóm nhà đầu tư nước ngoài có liên quan sở hữu vượt mức quy định tại Điều 7, họ phải giảm tỷ lệ sở hữu trong vòng tối đa 6 tháng kể từ thời điểm vượt giới hạn.
- Sau thời hạn CGBB: Khi phương án chuyển giao bắt buộc kết thúc, nhà đầu tư nước ngoài không được mua thêm cổ phần của ngân hàng nhận CGBB cho đến khi tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài giảm xuống dưới 30% vốn điều lệ. Ngoại lệ áp dụng khi ngân hàng chào bán cổ phần cho cổ đông hiện hữu hoặc khi cổ phần được chuyển nhượng giữa các nhà đầu tư nước ngoài theo thỏa thuận.
Những quy định này nhằm đảm bảo rằng việc nới room ngoại chỉ là biện pháp tạm thời để hỗ trợ quá trình tái cơ cấu, đồng thời duy trì sự ổn định trong cơ cấu sở hữu dài hạn.
IV. Ý Nghĩa Đối Với Hệ Thống Ngân Hàng Việt Nam
Việc nới room ngoại lên 49% được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều lợi ích cho MB, HDBank và VPBank cũng như toàn bộ hệ thống ngân hàng Việt Nam:
- Tăng cường nguồn vốn: Các ngân hàng có thể huy động thêm vốn từ nhà đầu tư nước ngoài để hỗ trợ quá trình tích hợp các ngân hàng yếu kém và mở rộng hoạt động kinh doanh.
- Nâng cao năng lực quản trị: Sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài thường đi kèm với kinh nghiệm quản lý và công nghệ tiên tiến, giúp cải thiện hiệu quả hoạt động của các ngân hàng.
- Củng cố vị thế cạnh tranh: Với nguồn lực tài chính mạnh mẽ hơn, các ngân hàng này có thể nâng cao khả năng cạnh tranh trong nước và khu vực.
Tuy nhiên, các ngân hàng cũng cần quản lý cẩn thận để tránh vượt giới hạn sở hữu, vì điều này có thể dẫn đến áp lực giảm cổ phần trong thời gian ngắn.
V. Kết Luận
Nghị định 69/2025/NĐ-CP đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực cải cách hệ thống tài chính của Việt Nam. Việc cho phép MB, HDBank và VPBank nâng giới hạn sở hữu nước ngoài lên 49% từ ngày 19/5/2025 không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình tái cơ cấu mà còn mở ra cơ hội thu hút đầu tư quốc tế. Đây là tín hiệu rõ ràng về cam kết của Việt Nam trong việc hội nhập sâu hơn vào thị trường tài chính toàn cầu, đồng thời đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững cho ngành ngân hàng.
