Tổng thống Donald Trump đã công bố kế hoạch áp thuế nhập khẩu 25% đối với các mặt hàng ô tô, dược phẩm và chip bán dẫn, dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày 2 tháng 4 năm 2025. Đây là một phần trong chiến lược mở rộng chính sách thuế quan của ông, nhằm bảo vệ ngành công nghiệp nội địa của Mỹ.
1. Chi Tiết Về Mức Thuế
- Ô tô: Mức thuế 25% sẽ được áp dụng cho ô tô nhập khẩu vào Mỹ
Ông Trump đã chỉ trích việc ô tô Mỹ bị đánh thuế cao khi xuất khẩu sang các thị trường nước ngoài, như Liên minh châu Âu (EU) áp thuế 10% đối với ô tô nhập khẩu, gấp bốn lần so với mức thuế 2,5% của Mỹ.
- Dược phẩm và chip bán dẫn: Mức thuế cho các mặt hàng này cũng sẽ bắt đầu từ 25% và có thể tăng lên trong vòng một năm tới. Ông Trump nhấn mạnh rằng ông muốn tạo điều kiện cho các nhà sản xuất chuyển nhà máy về Mỹ để tránh bị đánh thuế.
2. Bối Cảnh Chính Trị và Thương Mại
Chính sách thuế quan mở rộng:
Động thái này diễn ra trong bối cảnh Trump đã từng áp dụng nhiều biện pháp thuế quan khác, bao gồm mức thuế 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc và 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu.
Lo ngại về giá cả:
Các chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng việc áp thuế nhập khẩu có thể dẫn đến tăng giá cho người tiêu dùng Mỹ và gây ra những lo ngại về khả năng tiêu dùng trong nước.
Nhiều chuyên gia cảnh báo rằng chính sách này có thể dẫn đến tăng giá tiêu dùng tại Mỹ và làm phức tạp thêm nỗ lực kiềm chế lạm phát. Việc áp thuế có thể khiến người tiêu dùng phải trả nhiều hơn cho hàng hóa nhập khẩu.
3. Các Tác Động Của Thuế
3.1. Tác động đến thương mại
Việc áp thuế này có thể gây ra những tác động lớn đến thương mại toàn cầu. Các chuyên gia cảnh báo rằng điều này có thể dẫn đến tăng giá cho người tiêu dùng Mỹ và làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ thương mại với các quốc gia khác.
3.2. Tác động đến ngành công nghiệp ô tô
Ngành công nghiệp toàn cầu: Năm ngoái, Mỹ đã nhập khẩu khoảng 8 triệu xe, chiếm một nửa doanh số bán xe trên thị trường. Các nhà sản xuất ô tô lớn như Volkswagen AG và Hyundai Motor sẽ bị ảnh hưởng nặng nề do tỷ trọng lớn doanh số của họ tại Mỹ đến từ hàng nhập khẩu.
Lo ngại từ các nhà sản xuất: Giám đốc điều hành Ford, Jim Farley, đã bày tỏ lo ngại rằng mức thuế này có thể “khiến ngành công nghiệp ô tô Mỹ tổn thương chưa từng có”.
3.3. Tác động đến dược phẩm và chip bán dẫn
Mức thuế cao hơn: Mỹ là nước nhập khẩu dược phẩm lớn nhất thế giới, với kim ngạch nhập khẩu đạt khoảng 177 tỷ USD trong năm 2023.
Khuyến khích sản xuất nội địa: Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng mục tiêu của việc áp thuế là khuyến khích các doanh nghiệp chuyển nhà máy về Mỹ để tránh bị đánh thuế.
4. Nguy Cơ Trả Đũa Từ Các Quốc Gia
Phản ứng từ Liên minh châu Âu (EU): EU đã cử quan chức thương mại cấp cao tới Washington nhằm ngăn chặn nguy cơ bị áp thuế vào tháng 4. Họ lo ngại rằng các biện pháp thuế mới sẽ ảnh hưởng đến hàng hóa xuất khẩu của họ sang Mỹ và có thể dẫn đến một cuộc chiến thương mại.
Tuyên bố từ các quốc gia khác: Nhiều nước đã tuyên bố sẽ có phản ứng ngay khi thuế quan có hiệu lực, nhắm vào các mặt hàng nhạy cảm về chính trị tại các bang do Đảng Cộng hòa kiểm soát. Điều này cho thấy sự chuẩn bị cho một cuộc chiến thương mại tiềm tàng.
5. Chính Sách Thuế “Có Đi Có Lại”
Khái niệm thuế đối ứng: Ông Trump đã nhấn mạnh rằng nếu các quốc gia khác áp thuế cao lên hàng hóa Mỹ, Mỹ cũng sẽ áp dụng mức thuế tương tự đối với hàng hóa của họ. Ông cho rằng điều này là cần thiết để đảm bảo sự công bằng trong thương mại quốc tế.
Ví dụ, các quốc gia như Brazil và Ấn Độ đã bị chỉ trích vì áp mức thuế cao hơn nhiều so với Mỹ, ví dụ như Brazil đánh thuế nhập khẩu ethanol 18% trong khi Mỹ chỉ áp 2,5%.
6. Dự Báo Tác Động Và Phản Ứng Quốc Tế
Trước đây, Tổng thống Trump từng hé lộ kế hoạch áp thuế đối ứng vào tháng 4, tuy nhiên, các chi tiết cụ thể vẫn chưa được công bố. Ông cũng nhiều lần đe dọa áp thuế đối với các đối tác thương mại quan trọng như Trung Quốc, Canada và Mexico. Hiện tại, mức thuế bổ sung 10% đã được áp dụng với Trung Quốc, trong khi thuế 25% đối với Canada và Mexico vẫn đang trong diện xem xét và tạm hoãn đến ít nhất ngày 4/3.
Các chính sách thuế mới có thể gây xáo trộn chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt đối với các ngành công nghiệp liên quan đến sản xuất và xuất khẩu. Các nhà sản xuất tại Mexico và Canada có nguy cơ phải chịu nhiều mức thuế chồng chéo, làm gia tăng chi phí và gây áp lực lớn lên hoạt động kinh doanh. Trong thời gian tới, các nhà quan sát thị trường sẽ theo dõi sát sao phản ứng từ các đối tác thương mại lớn, cũng như đánh giá tác động thực tế của chính sách này đối với nền kinh tế Mỹ và toàn cầu.
